Quý ông bà và anh chị em thân mến,
Vào năm 2003, điện ảnh Nga đã phát hành một bộ phim tâm lý, tình cảm gia đình rất ý nghĩa, có tựa đề là “The Return”, nghĩa là “Sự trở về”. Bộ phim kể về hai cậu bé người Nga tên là Andrei và Ivan sống với mẹ và bà của mình. Khi hai đứa trẻ đã quen với cuộc sống không có cha thì một ngày kia, người cha đột ngột trở về sau mười hai năm xa cách. Để có cơ hội và thời gian gắn kết tình cha con với nhau, người cha đã quyết định cùng hai đứa trẻ thực hiện chuyến du lịch đến một hòn đảo.
Thế nhưng, trong suốt chuyến du lịch, Andrei và Ivan đã sớm phải đối diện với thái độ lạnh lùng, nghiêm khắc của người cha. Do vậy, mối quan hệ giữa ba người càng thêm phức tạp. Bảy ngày cùng sống trên hòn đảo xa xôi, hai đứa trẻ càng cảm thấy xa cách người cha hơn bởi những điều ông làm khơi dậy nhiều thù ghét với bọn trẻ hơn là tình yêu thương. Đỉnh điểm của sự bất đồng đó là lúc Ivan nổi cơn thịnh nộ khi chứng kiến cha mình đánh Andrei. Cậu hét vào mặt người cha, chạy vào rừng và trèo lên đỉnh tháp quan sát. Andrei và người cha đã chạy theo cậu và trong khi cố gắng với tay ra giữ lấy cậu, ông đã ngã xuống đất, bị thương nặng và tử vong. Hai đứa trẻ tội nghiệp phải đối diện với một hoàn cảnh hết sức khó khăn đó là đưa thi thể của cha mình lên thuyền để trở về nhà. Nhưng trong khi chúng thu dọn đồ đạc thì chiếc thuyền bị trôi ra xa và sau đó thì chìm dần xuống nước. Bộ phim kết thúc bằng hình ảnh cậu bé Ivan đang nhìn vào một chân trời mờ mịt, tượng trưng cho sự hoang mang và bối rối về sự trở về và ra đi của người cha mà cậu vẫn chưa kịp có được cảm giác thế nào là tình cảm cha-con trong cuộc đời mình.
Quý ông bà và anh chị em thân mến,
Mối quan hệ đầy mâu thuẫn giữa người cha và hai con trai trong bộ phim “Sự trở về” đã lột tả một góc khuất trong đời sống của những gia đình tan vỡ vì sự ra đi của người cha hoặc người mẹ vì lý do nào đó. Bộ phim không đề cập đến lý do người cha ra đi, nhưng sự thiếu vắng ông suốt mười hai năm dài trong cuộc sống của gia đình ấy có lẽ đã trở nên quen thuộc với những thành viên khác trong gia đình, đặc biệt là hai người con trai. Và rồi, khi trở về, thay vì sửa chữa khoảng trống ấy bằng thái độ khiêm tốn, hiền hòa để xoa dịu những mất mát và tổn thương cho bọn trẻ, ông lại tỏ ra nghiêm khắc và quyền lực khiến sự đổ vỡ trong tương quan với các con càng không thể cứu vãn. Sự trở về của ông đã không đem đến cho gia đình ấy một sự đoàn tụ hạnh phúc, mà lại gia tăng thêm ký ức đau buồn cho hai cậu con trai.
Một thực tế đáng buồn mà chúng ta phải thừa nhận đó là không hề thiếu những gia đình vắng bóng người cha hoặc người mẹ trong xã hội hôm nay. Những cuộc ly hôn, ly thân công khai hoặc âm thầm giữa các đôi vợ chồng là lời tuyên bố sự tan vỡ của nhiều gia đình. Hậu quả của sự tan vỡ đó là những sự ra đi có khi là vắng bóng hẳn trong ngôi nhà đã từng là tổ ấm hay vẫn hiện diện một cách dửng dưng, tàn nhẫn của người cha, người mẹ và những người con đều để lại những nỗi đau quá lớn trong tâm hồn và cuộc đời của những thành viên khác. Không chỉ trong gia đình mà ở bất cứ một tập thể, một cộng đoàn hay trong tương quan giữa người với người, sự ra đi nào cũng để lại những mất mát và tổn thương.
Mùa chay về gọi về những bước chân đã ra đi. Những bước chân đi xa tổ ấm gia đình. Những bước chân rời xa những tương quan với tha nhân, với bản thân và với Thiên Chúa theo cách này hay cách khác... Mong lắm nơi những bước chân ấy một sự trở về! Điều quan trọng nơi sự trở về không phải chỉ là sự hiện diện về mặt địa lý hay thể lý nhưng phải là một thái độ chân thành, khao khát làm mới lại và làm cho đẹp hơn các mối tương quan đã bị thương tổn, thể hiện qua sự sám hối và những nghĩa cử yêu thương dành cho nhau. Chúng ta cầu xin Chúa khơi dậy nơi cõi lòng của những người đang đi xa khỏi tình Chúa và tình người niềm khao khát trở về với những yêu thương và ban cho họ có đủ sự khôn ngoan và nghị lực thực hiện những cuộc trở về thật ý nghĩa.
Lạy Chúa, ra đi là bản năng yếu đuối của phận người nhưng trở về là bản lĩnh của những ai vượt qua yếu đuối đó nhờ biết hy vọng và tin vào sự kỳ diệu của tình yêu. Xin tình yêu và quyền năng của Chúa giúp chúng con trở nên mạnh mẽ và can trường để thực hiện những cuộc trở về thật đẹp và ý nghĩa cho chính mình và tha nhân trong Mùa chay thánh này. Amen.
Nt. Rosa Lê Ngọc Thùy Trang, MTG Chợ Quán
Trực tiếp
