Đức Thánh cha sẽ khánh thành Borgo Laudato sì, Phòng thí nghiệm sinh thái của Vatican

La serre abrite actuellement quelques espèces de plantes en attendant d'en accueillir d'autres | © Camille Dalmas/I.Média
Thứ Sáu, ngày 05 tháng Chín này, Đức Thánh cha Lêô XIV sẽ đến Castel Gandolfo, để khánh thành Borgo Laudato sì, để cổ võ việc bảo tồn thiên nhiên như căn nhà chung của nhân loại.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

Khu Borgo Laudato sì trải rộng 35 hecta vườn và 20 hecta đất nông nghiệp, trên lãnh thổ thuộc Quốc gia thành Vatican-Castel Gandolfo, cách Roma 25 cây số. Nơi đây sở hữu một hệ sinh thái phong phú, với hơn 3.000 cây thuộc 300 loài khác nhau.

Phòng thí nghiệm cho một “sinh thái toàn diện”

Năm 2023, Đức Phanxicô đã khởi xướng ý tưởng về một phòng thí nghiệm “sinh thái toàn diện”, quan tâm đến thiên nhiên và phẩm giá con người, với mục tiêu “kết hợp giáo dục về sinh thái toàn diện, kinh tế tuần hoàn và sáng tạo, cùng sự bền vững môi trường”. Thực thể này độc lập với Tòa Thánh, tách biệt với phần còn lại của các Biệt thự Giáo hoàng.

Tại đây, ngày 09 tháng Bảy vừa qua, Đức Thánh cha Lêô đã cử hành thánh lễ đầu tiên “cho công trình sáng tạo” tại Trung tâm Laudato sì.

Đi xa hơn một chút, qua những sườn nho và cánh đồng ôliu, hiện ra một khu đất rộng với nhiều cấy cối lớn. Tại đây, trong vòng hai năm đã mọc lên Trung tâm Laudato sì mới. Bao quanh một nhà kính khổng lồ, bằng kính và kim loại phủ pin mặt trời - có hình dáng như một đĩa bay, các tượng cổ nhường chỗ cho tác phẩm nghệ thuật đương đại, hoa hồng thay bằng hoa nhiệt đới. Một sân trung tâm, nơi trồng thảo mộc và cây ăn quả được tưới bằng hệ thống nhỏ giọt, mở ra hai dãy nhà lớn bằng bê tông và kính.

Cấu trúc đồ sộ này - dù một số phần vẫn đang hoàn thiện - là trái tim của “Borgo”: một trung tâm nhằm cổ vũ sinh thái toàn diện. Đức Phanxicô muốn nơi đây trở thành “biểu hiện cụ thể” cho các nguyên tắc ngài trình bày trong Thông điệp Laudato sì, theo lời Đức Hồng y Fabio Baggio, Giám đốc Borgo. Dự án tập trung vào ba hướng: kinh tế tuần hoàn, đào tạo sinh thái và phát triển bền vững.

Đức Hồng y Baggio, Bộ trưởng Bộ Phát triển nhân bản toàn diện, cho biết, sau khi được bầu chọn, Đức Thánh cha Lêô XIV đã mau lẹ phê chuẩn để trung tâm tiếp tục sứ mạng, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khởi động ngay giai đoạn sản xuất. Trung tâm sẽ có một nhà hàng “kilômet số không”, phục vụ dầu ôliu, “rượu vang Laudato sì” - dự kiến thu hoạch đợt đầu năm 2027 - cùng các sản phẩm sữa, rau củ hữu cơ từ đất Vatican và nông dân địa phương. Các thực đơn chay và thuần chay cũng được tính đến.

Dự án, được hỗ trợ nhờ các nguồn đầu tư tư nhân, phù hợp với giá trị sinh thái toàn diện, dự kiến hoàn vốn trong vòng bốn đến bảy năm. Mô hình tài chính này cho phép trung tâm tổ chức các khóa đào tạo, bao gồm các lớp ngoại khóa cho học sinh và nhóm giáo lý, hội thảo với chuyên gia liên kết đại học, hay các khóa dành cho lãnh đạo các doanh nghiệp.

Sinh viên thực tập

Mỗi năm, khoảng hai đến ba ngàn sinh viên tham gia các khóa học, kéo dài từ một ngày đến nhiều tuần, về làm vườn, trồng nho, trồng ôliu hay sử dụng cây dược liệu. Cốt lõi của dự án là đào tạo cho những người gặp khó khăn (cựu tù nhân, di dân, người từng nghiện ma túy) mong muốn tái hòa nhập xã hội. Đến nay, mười người sau thời gian thực tập đã tìm được việc làm.

Toàn bộ cơ sở sử dụng vật liệu tái chế, không dùng nhựa, tái chế toàn bộ rác thải và chỉ vận hành xe điện. Nơi đây, với khoảng 40 nhân viên, không phải là một ảo tưởng mà là một “mô hình có thể nhân rộng và khả thi”, theo lời nữ tu Alessandra Smerilli, Dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ, Tổng thư ký Bộ Phát triển nhân bản toàn diện và là thành viên hội đồng quản trị trung tâm.

Chị tuyên bố: “Cánh cửa của chúng tôi luôn rộng mở, cho bất cứ ai muốn tham quan hay cùng chung tay với hành trình này”.