Tiếp kiến chung của Đức Thánh cha: Đấng Phục Sinh thay đổi cái nhìn, mang lại niềm hy vọng và lấp đầy nỗi buồn cho các môn đệ

Sáng thứ Tư, ngày 22 tháng Mười vừa qua, lúc gần 9 giờ 45, Đức Thánh cha Lêô XIV đã tiếp kiến chung khoảng năm mươi ngàn tín hữu hành hương, tại Quảng trường Thánh Phêrô, dưới bầu trời nhiều mây.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

Hiện diện trong dịp này, có bốn hồng y và ba mươi giám mục các nước.

Như thường lệ, sau khi tiến qua các lối đi để chào thăm mọi người, Đức Thánh cha tiến lên lễ đài và bắt đầu buổi tiếp kiến, với phần lắng nghe Lời Chúa, qua đoạn Tin mừng theo thánh Luca đoạn 24 (24,32-32), được nhiều độc viên xướng lên bằng chín thứ tiếng:

“Họ nói với nhau: “Dọc đường, khi Người nói chuyện và giải thích Kinh Thánh cho chúng ta, lòng chúng ta đã chẳng bừng cháy lên sao?”. Ngay lúc ấy, họ chỗi dậy, trở lại Giêrusalem, gặp nhóm Mười Một và các bạn đang tụ họp, và họ nói: “Chúa thực đã sống lại và hiện ra với Simon!”. Rồi hai ông thuật lại những gì đã xảy ra dọc đường và cách họ đã nhận ra Người khi bẻ bánh”.

Bài huấn giáo

Trong bài huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh về “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”. Chương IV về sự phục sinh của Chúa Giêsu và những thách đố của thế giới ngày nay. Bài này là bài thứ hai của chương này và có tựa đề là: “Sự Phục sinh của Chúa Kitô - câu trả lời cho nỗi buồn của con người”.

Mở đầu bài huấn giáo, Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến!

Sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô là một sự kiện mà chúng ta không bao giờ ngừng chiêm ngắm và suy niệm; càng đào sâu, ta càng kinh ngạc và bị cuốn hút vì một ánh sáng vừa rực rỡ không chịu nổi, vừa đầy lôi cuốn. Đó là một vụ nổ của sự sống và niềm vui, đã làm thay đổi ý nghĩa của toàn thể thực tại - từ tiêu cực thành tích cực. Tuy nhiên, nó không diễn ra một cách ồn ào hay bạo lực, mà âm thầm, khiêm tốn, ẩn giấu.

Phục sinh của Chúa giúp vượt thắng sầu muộn

“Hôm nay, chúng ta cùng suy tư xem làm sao sự Phục sinh của Chúa Kitô có thể chữa lành một trong những căn bệnh của thời đại chúng ta, đó là sự buồn sầu. Nỗi buồn lan tràn và xâm lấn, đồng hành với bao ngày tháng của nhiều người. Đó là cảm giác mong manh, đôi khi là tuyệt vọng sâu xa, tràn ngập tâm hồn và dường như lấn át mọi niềm vui.

Tình trạng tiêu biểu: hai môn đệ trên đường Emmau

“Sự buồn sầu tước bỏ ý nghĩa và sức sống của cuộc đời, khiến nó trở thành một hành trình không phương hướng, không mục đích. Trải nghiệm đó thật gần gũi với giai thoại nổi tiếng trong Tin mừng theo thánh Luca (24,13-29), về hai môn đệ trên đường Emmau. Họ thất vọng, chán nản rời Giêrusalem, để lại phía sau niềm hy vọng đặt nơi Đức Giêsu, Đấng đã bị đóng đinh và chôn cất. Phần đầu của câu chuyện diễn tả mẫu mực của nỗi buồn nhân loại: khi mục tiêu mà ta đặt bao công sức đã tan biến, khi điều từng là cốt lõi đời ta bị phá hủy. Hy vọng đã tàn, sự hoang mang tràn ngập tâm hồn. Tất cả sụp đổ chỉ trong ít giờ, giữa ngày thứ Sáu và ngày thứ Bảy, qua một chuỗi biến cố bi thảm.

Nghịch lý thay, hành trình buồn bã ấy diễn ra chính trong ngày chiến thắng của ánh sáng, ngày Phục sinh. Hai người quay lưng lại với đồi Golgotha - khung cảnh khủng khiếp của thập giá vẫn còn in hằn trong mắt và trong tim họ. Mọi sự dường như đã mất. Họ chỉ còn biết trở lại đời sống cũ, âm thầm, mong sao không ai nhận ra.

Bỗng một người lữ hành tiến đến gần họ, có lẽ là một trong số những khách hành hương rời Giêrusalem sau lễ Vượt Qua. Đó chính là Chúa Giêsu Phục Sinh, nhưng họ không nhận ra Người. Nỗi buồn làm mờ mắt họ, xóa đi lời hứa mà Thầy đã nhiều lần nói: Người sẽ bị giết và ngày thứ ba sẽ sống lại. Người khách lạ lắng nghe họ, để họ bộc lộ nỗi thất vọng.

Bản văn nói rằng hai người “dừng lại, với khuôn mặt buồn bã” (Lc 24,17). Tĩnh từ Hy Lạp được dùng ở đây diễn tả một nỗi buồn trọn vẹn: trên gương mặt họ hiện rõ sự tê liệt của tâm hồn.

Chúa Giêsu Phục Sinh can thiệp

“Chúa Giêsu lắng nghe họ, để họ trút hết nỗi thất vọng của mình. Rồi, Người thẳng thắn trách họ là “u mê và lòng chậm tin vào tất cả những gì các ngôn sứ đã nói!” (c. 25). Qua Kinh Thánh, Người chứng minh rằng Đức Kitô phải chịu đau khổ, phải chết và sống lại. Khi ấy, trong lòng hai môn đệ bừng lên hơi ấm của niềm hy vọng, và khi trời đã về chiều, họ đến nơi định đến, liền mời người bạn đồng hành huyền bí ấy ở lại với họ.

Chúa Giêsu nhận lời và ngồi vào bàn cùng họ. Rồi Người cầm lấy bánh, bẻ ra và trao cho họ. Chính lúc ấy, hai môn đệ nhận ra Người... nhưng Người liền biến mất khỏi tầm mắt họ (cc. 30-31). Cử chỉ bẻ bánh đã mở lại đôi mắt của con tim, chiếu sáng trở lại ánh nhìn đã mờ đi vì tuyệt vọng. Và khi ấy, mọi sự trở nên rõ ràng: con đường đã cùng đi, lời nói vừa dịu dàng vừa mạnh mẽ, ánh sáng của chân lý. Niềm vui lập tức bừng lên, sức sống lại tuôn chảy trong những thân thể mệt mỏi, ký ức trở nên đầy lòng biết ơn. Hai người vội vã trở lại Giêrusalem để kể lại mọi sự cho những người khác.

Chúa Phục Sinh

“Chúa đã sống lại thực sự” (x. c. 34). Trong trạng từ “thực sự”, hoàn tất điểm đến chắc chắn của hành trình chúng ta - hành trình của những con người. Không phải ngẫu nhiên mà đó chính là lời chào mà các Kitô hữu trao cho nhau trong ngày Phục sinh. Chúa Giêsu không sống lại chỉ bằng lời nói, nhưng bằng sự thật, bằng chính thân thể Người vẫn mang những dấu tích của cuộc Thương Khó - ấn tín vĩnh cửu của tình yêu Người dành cho chúng ta. Chiến thắng của sự sống không phải là lời hứa suông, nhưng là một thực tại cụ thể, sống động.

Và Đức Thánh cha kết luận: Niềm vui bất ngờ của hai môn đệ Emmau là một lời nhắc nhở dịu dàng cho chúng ta khi đường đời trở nên khó nhọc. Chính Đấng Phục Sinh làm thay đổi hoàn toàn cái nhìn, thổi vào tâm hồn niềm hy vọng lấp đầy khoảng trống của nỗi buồn. Trên những nẻo đường của con tim, Đấng Phục Sinh đồng hành với chúng ta và vì chúng ta. Người chứng thực thất bại của sự chết, khẳng định chiến thắng của sự sống, bất chấp bóng tối của đồi Canvê. Lịch sử nhân loại vẫn còn nhiều điều để hy vọng nơi điều thiện.

Nhận ra sự Phục sinh có nghĩa là thay đổi cách nhìn về thế giới: trở lại với ánh sáng để nhận ra Chân Lý đã và đang cứu chuộc chúng ta. Anh chị em thân mến, chúng ta hãy tỉnh thức mỗi ngày trong niềm kinh ngạc về cuộc Phục sinh của Chúa Giêsu. Chỉ mình Người mới làm cho điều không thể trở nên có thể!

Sau bài giáo lý của Đức Thánh cha, trời bắt đầu mưa. Hàng ngàn các dù che mưa đủ màu được mở ra. Đức Thánh cha tiếp tục buổi tiếp kiến với phần chào thăm và nhắn nhủ các nhóm.

Chào thăm và nhắn nhủ

Các độc viên tóm tắt bài huấn giáo của Đức Thánh cha và ngài chào thăm các nhóm bằng các ngôn ngữ khác nhau, kèm theo vài lời nhắn nhủ gửi đến họ.

Chẳng hạn, bằng tiếng Pháp, Đức Thánh cha thân ái chào các đoàn hành hương đến từ Thụy Sĩ, Bỉ, Canada, Pháp, nhất là từ các Giáo phận Marseille, Pontoise, Rouen, Chartres, Coutances và Avranches, cùng với các vị mục tử của họ, đồng thời nói rằng: “Anh chị em thân mến, trong tháng Mười này - tháng dành kính Đức Mẹ Mân côi, chúng ta hãy thường xuyên hướng về Mẹ. Hãy luôn tỉnh thức mỗi ngày trong niềm ngỡ ngàng của Lễ Phục Sinh, vì Chúa Giêsu Phục Sinh là Đấng làm cho điều không thể trở thành có thể. Xin Thiên Chúa chúc lành cho anh chị em!”

Khi chào bằng tiếng Anh, Đức Thánh cha nhắc đến đông đảo các nước có các đoàn hiện diện, trong đó có cả đoàn hành hương người Việt, từ Việt Nam cũng như từ Mỹ và một số nước Âu Châu khác.

Đức Thánh cha đặc biệt chào và cảm ơn nhóm “Friends of the Holy Father” (Những người bạn của Đức Thánh cha) từ Vương quốc Anh, đã tặng một phòng thu di động cho các dịch vụ truyền thông Vatican. Đức Thánh cha nói: “Tôi hy vọng Năm Thánh này sẽ là thời gian đổi mới thiêng liêng và tăng trưởng trong niềm vui Tin mừng cho tất cả anh chị em. Xin Thiên Chúa ban cho anh chị em và gia đình ơn khôn ngoan, sức mạnh và bình an”.

Với các tín hữu Ba Lan, Đức Thánh cha đặc biệt nói rằng: Hôm nay, phụng vụ kính nhớ thánh Gioan Phaolô II Giáo hoàng. Cách đây đúng 47 năm, trong lễ khai mạc sứ vụ Phêrô tại quảng trường này, tức là ngày 22 tháng Mười năm 1978, thánh nhân đã nhắn nhủ thế giới hãy cởi mở đối với Chúa Kitô. Lời kêu gọi ấy ngày nay vẫn còn giá trị: tất cả chúng ta đều được kêu gọi thực hiện sự cởi mở như thế”.

Sau cùng, khi chào bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu nói tiếng Ý, đặc biệt là các thành viên tham dự Tổng Công nghị của Dòng Thừa sai Thánh Gia. Tôi khích lệ hội dòng hãy làm cho đặc sủng của Đấng Sáng lập luôn sống động trong thế giới hôm nay.

Tôi chào các tu sĩ Dòng Phanxicô Viện Tu ở ở Assisi, các tham dự viên Ngày Năm Thánh dành cho những người Chầu Thánh Thể. Tôi cầu chúc cho mọi người luôn lớn lên trong tình yêu Chúa Kitô, để làm chứng cho tình yêu ấy trong mọi môi trường của xã hội.

“Anh chị em thân mến, tháng Mười mời gọi chúng ta đổi mới sự cộng tác tích cực với sứ mạng của Hội Thánh. Với sức mạnh của lời cầu nguyện, ân sủng của đời sống hôn nhân, và sức trẻ của tuổi thanh xuân, anh chị em hãy là những nhà truyền giáo của Tin mừng, nâng đỡ cụ thể cho những ai hiến dâng đời mình cho việc loan báo Tin mừng cho muôn dân. Tôi ban phép lành cho tất cả anh chị em!

Buổi tiếp kiến chung kết thúc với Kinh Lạy Cha và phép lành của Đức Thánh cha.