Lúc 10 giờ 30 sáng thứ Bảy, ngày 25 tháng Mười vừa qua, Đức Thánh cha Lêô XIV đã thực hiện buổi tiếp kiến chung các tín hữu hành hương nhân dịp Năm Thánh. Đây là cuộc tiếp kiến chung thứ bảy từ khi bắt đầu Năm Thánh và lần này Đức Thánh cha trình bày về đề tài: “Hy vọng là không biết”.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Hiện diện tại Quảng trường Thánh Phêrô có khoảng bốn mươi ngàn tín hữu, trong đó có nhiều phái đoàn thuộc các giáo phận ở Ý và các nước, như Slovakia và Croatia.
Mọi người đã nghe đọc hai câu trong đoạn 8 (24-25) của thư thánh Phaolô gửi tín hữu Roma, trong đó thánh nhân khẳng định rằng:
“... chính trong niềm hy vọng mà chúng ta đã được cứu độ. Nhưng điều người ta thấy được thì không còn là đối tượng của hy vọng nữa; vì điều người ta đã thấy, làm sao còn có thể hy vọng điều ấy? Tuy nhiên, nếu chúng ta hy vọng điều chưa thấy, thì chúng ta kiên trì mà chờ đợi.”
Đức Thánh cha nói: “Anh chị em đã đến đích cuộc hành hương của mình, nhưng, giống như các môn đệ của Chúa Giêsu, giờ đây chúng ta phải học cách sống trong một thế giới mới. Năm Thánh khiến chúng ta trở thành những người lữ hành hy vọng chính vì điều đó: từ nay, mọi sự phải được nhìn dưới ánh sáng phục sinh của Đấng Chịu Đóng Đinh. Chính trong niềm hy vọng này mà chúng ta được cứu độ!
Nhưng đôi mắt chúng ta chưa quen với điều ấy. Vì thế, trước khi lên trời, Đấng Phục Sinh đã bắt đầu giáo dục cái nhìn của chúng ta. Và Ngài vẫn tiếp tục làm điều đó hôm nay! Thực ra, sự vật không phải như vẻ bề ngoài: tình yêu đã chiến thắng, mặc dù trước mắt chúng ta còn thấy biết bao mâu thuẫn, bao xung đột giữa các điều đối nghịch.
Gương Đức Hồng y Nicola Cusano
Để diễn giải điều trên đây, Đức Thánh cha đã trích dẫn gương của Đức Hồng y Nicola Cusano, người Đức, Sứ thần Tòa Thánh. Đức Hồng y vốn là một nhà thần học, luật gia, toán học và thiên văn.
Đức Thánh cha nói: “Vào một thời đại cũng đầy biến động - hồi thế kỷ XV - Giáo hội có một vị Hồng y mà đến nay vẫn ít được biết đến. Người là một nhà tư tưởng vĩ đại và là người phục vụ cho sự hiệp nhất: Đức Hồng y Nicola Cusano, xuất xứ từ thị trấn Kues ở Đức. Người có thể dạy chúng ta rằng hy vọng cũng là “không biết”, như thánh Phaolô đã viết: “Điều người ta đã thấy, làm sao còn có thể hy vọng điều ấy?” (Rm 8,24).
Nicola Cusano không thể nhìn thấy sự hiệp nhất của Giáo hội - hồi đó đang bị chia rẽ vì nhiều phe phái, giữa Đông và Tây. Người không thể thấy hòa bình giữa các dân tộc hay giữa các tôn giáo, trong một thời mà Kitô giáo cảm thấy bị đe dọa từ bên ngoài. Nhưng trong khi du hành khắp nơi như một Sứ thần của Đức Giáo hoàng, người vừa cầu nguyện vừa suy tư. Vì thế, các trước tác của người tràn đầy ánh sáng.
Nhiều người cùng thời sống trong sợ hãi; những người khác thì cầm vũ khí, chuẩn bị cho các cuộc viễn chinh mới của Thập Tự Quân sang Thánh địa. Còn Nicola, ngay từ khi còn trẻ, đã chọn kết bạn với những ai có niềm hy vọng, những người nghiên cứu các ngành khoa học mới, đọc lại các tác phẩm kinh điển và quay về nguồn cội. Người tin tưởng vào nhân loại, hiểu rằng trong Thiên Chúa, những điều trái ngược được hòa giải. Người biết rằng mình không biết, và chính nhờ đó mà hiểu biết thực tại sâu sắc hơn. Thật là một hồng ân lớn lao cho Giáo hội! Một lời mời gọi canh tân tâm hồn!
Đức Thánh cha nói thêm rằng: “Đây là bài học của Đức Hồng y Cusano: hãy mở lòng ra, giữ cho những điều trái ngược cùng tồn tại, và hy vọng điều chưa thấy.
Đức Hồng y Nicola Cusano đặc biệt nói đến một khái niệm gọi là “sự ngu dốt thông thái” - dấu chỉ của trí tuệ. Trong một số tác phẩm, nhân vật trung tâm là một người “ngu dốt” (idiota) - một người bình dân, không học hành, nhưng lại đặt ra những câu hỏi đơn giản khiến các học giả phải lung lay niềm tin chắc chắn của họ.
Từ đó, Đức Thánh cha nhận định: “Giáo hội hôm nay cũng vậy. Biết bao câu hỏi đang làm chúng ta bối rối! Câu hỏi của người trẻ, của người nghèo, của phụ nữ, của những người bị gạt ra bên lề hoặc bị kết án vì khác biệt với số đông. Chúng ta đang sống trong một thời được chúc phúc - vì có biết bao câu hỏi! Giáo hội sẽ trở nên chuyên gia về nhân loại, nếu Giáo hội cùng bước đi với nhân loại, và mang trong tim tiếng vang của những câu hỏi ấy.
Và Đức Thánh cha kết luận: “Anh chị em thân mến, hy vọng là không biết. Chúng ta không có sẵn câu trả lời cho mọi thắc mắc. Nhưng chúng ta có Chúa Giêsu. “Chúng ta theo Chúa Giêsu. Và vì thế, chúng ta hy vọng điều mình chưa thấy. “Chúng ta trở thành một dân tộc, trong đó những điều trái ngược được hòa hợp trong hiệp nhất, trở nên những người thám hiểm thế giới mới của Đấng Phục Sinh.
“Chúa Giêsu đi trước chúng ta. Chúng ta học hỏi, bước đi từng bước một. Đó là một hành trình không chỉ của Giáo hội, mà của toàn thể nhân loại - một hành trình của niềm hy vọng.”
Sau bài huấn giáo trên đây, như thường lệ, Đức Thánh cha chào thăm các nhóm thuộc các ngôn ngữ khác nhau, kèm theo những lời nhắn nhủ.
(Sala Stampa 25-10-2025)
Trực tiếp
