Lúc 9 giờ 30 sáng Chúa nhật, ngày 17 tháng Tám vừa qua, Đức Thánh cha Lêô XIV đã cử hành thánh lễ tại Đền thánh Đức Mẹ Vòng Tròn, Madonna della Rotonda, thuộc Giáo phận Albano.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Thánh đường này chỉ cách Castel Gandolfo, nơi Đức Thánh cha đang nghỉ hè, ba cây số rưỡi về hướng đông nam. Theo tương truyền, năm 768 có một số nữ đan sĩ người Hy Lạp, trốn chạy cuộc bách lại của lạc giáo đập phá ảnh tượng đã mang theo ảnh Đức Mẹ vẫn còn được tôn kính ngày nay tại Đền thánh và lễ kính được cử hành hằng năm vào Chúa nhật đầu tháng Tám. Ảnh Đức Mẹ đang bồng Chúa Con được vẽ theo kiểu Byzantine Đông phương, được đặt bên trên bàn thờ chính. Bức ảnh được vẽ lại hồi thế kỷ XIII.
Khu thánh đường này bên ngoài có hình vuông, nhưng bên trong có hình tròn không đều nhau, do bốn góc có những hốc lớn và bên trên có một mái vòm.
Hiện diện bên trong nhà thờ, có gần một trăm người, trong đó một số lớn là những người nghèo được Caritas giáo phận giúp đỡ.
Đồng tế với Đức Thánh cha, có Đức cha Vincenzo Viva, Giám mục giáo phận sở tại và gần mười linh mục. Đức cha Viva năm nay 50 tuổi, nguyên là Giám đốc Trường Truyền giáo và là giáo sư Thần học Luân lý ở Đại học Giáo hoàng Urbaniana, trước khi trở thành giám mục giáo phận này, có gần nửa triệu tín hữu và 78 giáo xứ.
Bài giảng
Trong bài giảng thánh lễ, Đức Thánh cha diễn giải bài Tin mừng theo thánh Luca (12,49-53) của Chúa nhật XX Thường niên Năm C, trong đó có một câu của Chúa Giêsu có vẻ gây sốc, khi nói với các môn đệ: “Thầy không đến để mang bình an trên trần thế, nhưng là sự chia rẽ”.
Đức Thánh cha nhận xét rằng chúng ta đang tìm kiếm hòa bình mà lại nghe câu này của Chúa. Chúng ta ngạc nhiên và như muốn trả lời Chúa: “Lạy Chúa, cả Chúa cũng vậy sao? Chúng con đã có quá nhiều chia rẽ. Phải chăng trong bữa Tiệc ly, chính Chúa đã chẳng nói: “Thầy để lại bình an cho các con, Thầy ban bình an của Thầy cho các con hay sao?”. Chúa trả lời chúng ta: “Đúng vậy, Thầy đã nói. Nhưng các con hãy nhớ rằng, trong đêm ấy, đêm cuối cùng của Thầy, Thầy đã nói thêm ngay về hòa bình: “Hòa bình Thầy ban cho các con không phải như thế gian ban. Tâm hồn các con đừng xao xuyến và đừng sợ hãi” (Xc Ga 14,27).
Đức Thánh cha nói: “Các bạn thân mến, thế giới làm cho chúng ta quen lẫn lộn hòa bình với sự thoải mái, điều thiện với sự yên hàn. Vì thế, để hòa bình của Ngài, shalom của Thiên Chúa, đến với chúng ta, Chúa Giêsu nói với chúng ta: “Thầy đến để ném lửa xuống trần gian, và Thầy mong ước dường nào cho lửa ấy được cháy lên!” (Lc 12,49). Có lẽ chính những người thân trong gia đình chúng ta, như Tin mừng đã báo trước, và thậm chí các bạn hữu của chúng ta cũng chia rẽ nhau về vấn đề này. Và có người sẽ khuyên chúng ta đừng liều, nhưng hãy giữ mình, vì điều quan trọng là yên hàn và những người khác không đáng được yêu thương. Trái lại, Chúa Giêsu can đảm dấn mình can dự vào thực tại chúng ta. Như vậy, “phép rửa” mà Chúa nói (v.50) là phép rửa thập giá, một sự dìm mình hoàn toàn trong những rủi ro mà tình thương bao gồm. Và chúng ta, khi ta nói “Chúng ta thực hiện hiệp thông”, chúng ta nuôi dưỡng mình bằng ơn táo bạo này. Thánh lễ nuôi dưỡng quyết định này. Đó là quyết định không còn sống cho chính mình, nhưng mang lửa vào thế giới. Không phải lửa của võ khí, và càng không phải là những người thiêu đốt những người khác. Không phải thế, nhưng là lửa tình thương, hạ mình và phục vụ, chống lại sự dửng dưng bằng sự chăm sóc, chống lại thái độ kiêu căng bằng sự nhu mì hiền lành; ngọn lửa từ nhân, không tốn phí như võ trang, nhưng đổi mới thế giới trong sự nhưng không. Nó có thể gây hiểu lầm, bị chế nhạo, thậm chí cả sự bách hại, nhưng không có hòa bình nào lớn hơn là có ngọn lửa ấy trong chính mình”.
Đức Thánh cha nói thêm rằng: “Vì thế, hôm nay, cùng với Đức cha Vincenzo, tôi muốn cám ơn tất cả anh chị em, trong Giáo phận Albano này đang dấn thân mang lửa bác ái. Và tôi khuyến khích anh chị em đừng phân biệt giữa người giúp đỡ và người được giúp đỡ, giữa người có vẻ cho đi và người có vẻ nhận lãnh, giữa người có vẻ nghèo và người cảm thấy mình cống hiến thời giờ, khả năng, sự trợ giúp. Chúng ta là Giáo hội của Chúa, một Giáo hội của người nghèo, tất cả đều quý giá, tất cả là chủ thể, mọi người mang một Lời đặc biệt của Thiên Chúa. Mỗi người là một hồng ân đối với người khác. Chúng ta hãy phá đổ các bức tường. Tôi cám ơn mỗi người đang hoạt động trong các cộng đoàn Kitô để giúp gặp gỡ giữa những người gốc gác khác nhau, tình trạng kinh tế, tâm lý và tình cảm khác nhau; chỉ khi nào cùng nhau, chỉ khi nào trở thành một Thân Mình duy nhất, trong đó cả người yếu thế nhất cũng tham gia trong phẩm giá hoàn toàn, chúng ta mới là Thân Mình của Chúa Kitô, là Giáo hội của Thiên Chúa. Điều này xảy ra khi ngọn lửa Chúa Giêsu đã đến để mang vào thì mới đốt cháy những thành kiến, những dè dặt và sợ hãi còn gạt ra ngoài lề những người mang cái nghèo của Chúa Kitô trong cuộc đời của mình. Chúng ta đừng để Chúa đứng ngoài các nhà thờ của chúng ta, ngoài gia cư và đời sống chúng ta. Trái lại, nơi những người nghèo, chúng ta hãy để Chúa đi vào và khi ấy chúng ta sẽ thực thi hòa bình với cả cái nghèo của chúng ta, cái nghèo mà chúng ta sợ và chối bỏ khi chúng ta bằng mọi cách tìm kiếm sự yên hàn và an ninh”.
Thánh lễ kết thúc trong khoảng một giờ đồng hồ. Sau thánh lễ, Đức Thánh cha còn chào những người nghèo và những người thiện nguyện hiện diện trong nhà thờ, trước khi tiến ra bên ngoài để chào thăm đông đảo tín hữu dọc theo con đường Rotonda, rồi trở về Castel Gandolfo.
Trực tiếp
