Đức Giáo hoàng dự định triệu tập Công nghị Hồng y đoàn
Hôm mùng 09 tháng Mười Một vừa qua, báo chí quốc tế đưa tin: Đức Thánh cha Lêô XIV sẽ triệu tập Hồng y đoàn tại Roma, trong hai ngày 07 và 08 tháng Giêng năm tới, 2026.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Trang mạng Register ở Mỹ cho biết: Trong một thông báo ngắn gửi Hồng y ngày 06 tháng Mười Một vừa qua, Phủ Quốc vụ khanh Tòa Thánh thông báo đến các hồng y rằng: “Đức Thánh cha Lêô XIV có ý định triệu tập một Công nghị đặc biệt trong hai ngày 07 và 08 tháng Giêng năm 2026... Vào thời điểm thích hợp, Niên trưởng Hồng y đoàn sẽ gửi đến Đức Hồng y bức thư chính thức kèm các chi tiết liên quan.”
Khi trang mạng Register hỏi Giám đốc Phòng Báo chí Tòa Thánh, ông Matteo Bruni về thông tin này, hôm mùng 06 tháng Mười Một, ông cho biết Phòng Báo chí vẫn chưa “xác nhận sự hiện hữu” của thông báo đó và ông “không nghĩ rằng một sự kiện như vậy sẽ được công bố sớm đến thế.”
Ngày 06 tháng Giêng năm tới là ngày bế mạc Năm Thánh 2025. Nếu tin trên đây là xác thực, thì có thể các hồng y thế giới sẽ tham dự lễ bế mạc Năm Thánh liền trước Công nghị.
Công nghị đặc biệt thường là các cuộc họp ngoại thường của toàn thể Hồng y đoàn, do Đức Giáo hoàng triệu tập để thảo luận về những “nhu cầu đặc thù của Giáo hội” hoặc các vấn đề có tầm quan trọng lớn cần có sự tham vấn rộng rãi giữa các Hồng y trên toàn thế giới.
Trong các cuộc họp của Hồng y đoàn trước khi bầu Giáo hoàng, hồi tháng Năm vừa qua, một số Hồng y than phiền về việc thiếu các cuộc gặp gỡ và tinh thần hiệp thông của Hồng y đoàn dưới thời Đức Phanxicô. Có lẽ vì thế, Đức Thánh cha Lêô đương kim muốn tăng cường sự tham vấn Hồng y đoàn, vốn được coi là “Thượng viện” hoặc cố vấn của Đức Giáo hoàng.
Công nghị ngoại thường của Hồng y đoàn gần đây nhất được tổ chức tại Vatican trong hai ngày 29 và 30 tháng Tám năm 2022, dưới triều Đức Phanxicô. Mục đích khi đó là để thảo luận việc thực thi và ý nghĩa của Tông hiến mới về Giáo triều Rôma, Praedicate Evangelium, Các con hãy loan báo Tin mừng.
Trong cuộc họp đó, các Hồng y nhận được báo cáo chính thức về việc cải tổ Giáo triều, sau đó chia thành các nhóm ngôn ngữ để thảo luận về các hệ quả thực tế và những nguyên tắc nền tảng của tông hiến mới, rồi tái nhóm để tổng kết chung. Hồi đó, có vài Hồng y cho biết rằng các vị chỉ được tường trình về “sự đã rồi”, chứ không được tham vấn về Tông hiến trong tiến trình soạn thảo để có thể góp phần sửa chữa hay bổ túc.
Đức Phanxicô cũng đã nhân dịp đó tổ chức Công nghị tấn phong các Hồng y mới. Tuy nhiên, rất có thể Đức Giáo hoàng Lêô XIV sẽ không bổ nhiệm các Hồng y mới trong thời điểm tới đây, vì hiện nay Hồng y đoàn đã có 127 Hồng y cử tri, vượt quá giới hạn do thánh Phaolô VI ấn định năm 1975 là 120 vị.
Trước đó, một Công nghị Hồng y đặc biệt đáng chú ý được triệu tập từ ngày 20 tới 21 tháng Hai năm 2014, dưới triều Đức Phanxicô, tập hợp toàn thể Hồng y đoàn để suy tư về chủ đề Gia đình, nhằm chuẩn bị cho Thượng Hội đồng Giám mục về Gia đình (2014 và 2015).
Công nghị này nổi tiếng với bài diễn văn gây tranh cãi của Đức Hồng y Walter Kasper, trong đó ngài đề xuất cái gọi là “Giải pháp mục vụ” (Kasper Proposal), mở ra khả năng cho một số người ly dị và tái hôn dân sự được rước lễ, như Đức Giáo hoàng Phanxicô mong muốn. Đề xuất này đã gây nhiều tranh luận và ảnh hưởng sâu rộng đến tiến trình Thượng Hội đồng, và một hình thức của nó được đưa vào Tông huấn hậu Thượng Hội đồng Amoris Laetitia do Đức Phanxicô ban hành năm 2016.
Đó là công nghị duy nhất dưới thời Đức Phanxicô, trong đó các Hồng y được phép phát biểu tự do về bất kỳ chủ đề nào. Trong các công nghị sau đó (tháng Hai năm 2015 và tháng Tám năm 2022), các bài phát biểu bị giới hạn trong một số chủ đề cụ thể.
(Ncr 8-11-2025)