Tòa Thánh phê bình việc cấm Giáo hội Chính thống Ucraina thân Nga

Đức Hồng y Claudio Gugerotti, Tổng trưởng Bộ các Giáo hội Công giáo Đông phương, cho biết Tòa Thánh phê bình việc trừng phạt tập thể đối với một cộng đồng tôn giáo.

Phúc Nhạc| RVA

Đức Hồng y bày tỏ lập trường trên đây trong gặp gỡ ông Viktor Jelenskyj, Giám đốc cục chính sách bộ tộc và tự do lương tâm của chính phủ Ucraina.

Tại Ucraina, từ hơn một năm nay, luật pháp cấm mọi tổ chức tôn giáo có tương quan với Nga, dựa trên lý do Nga là kẻ xâm lược. Theo luật “Bảo vệ trật tự hiến pháp trong lĩnh vực hoạt động tôn giáo”, nhà chức trách đang mạnh tay với Giáo hội Chính thống Ucraina thân Nga, gọi tắt là UOK.

Trong thời gian gần đây, chính phủ Ucraina đang tiến hành vụ kiện nhắm giải tán các cơ quan lãnh đạo của Giáo hội Chính thống Ucraina thân Nga, gọi tắt là UOK, vì nghi ngờ Giáo hội này vẫn giữ liên hệ với Chính thống Mascơva.

Đức Hồng y Gugerotti nói rằng những giáo sĩ hoặc cá nhân nào vi phạm pháp luật hoặc hợp tác với lực lượng chiếm đóng thì phải chịu hình phạt theo công lý, nhưng Nhà nước thể trừng phạt tập thể một cộng đồng tôn giáo. Giáo hội Chính thống UOK hoan nghênh phát biểu của Đức Hồng y Gugerotti và đăng tải trên trang mạng của họ.

Các tương quan với Nga bị cấm

Tại Ucraina, từ hơn một năm nay, có luật cấm mọi tổ chức tôn giáo không được quan hệ với Nga, dựa trên lý do Nga xâm lược. Theo luật “Bảo vệ trật tự hiến pháp trong lĩnh vực hoạt động tôn giáo”, nhà chức trách đang mạnh tay với UOK.

Giáo hội UOK vốn trực thuộc Tòa Thượng phụ Chính thống Nga, nhưng đã tuyên bố tách rời từ tháng Năm năm 2022, tức là ba tháng sau khi Nga tấn công Ucraina. Tuy nhiên, cục chính sách bộ tộc và tự do lương tâm của chính phủ Ucraina vẫn cáo buộc Chính thống UOK chưa cắt đứt hoàn toàn với Mascơva, bất chấp sự kiện Đức Thượng phụ Kirill của Chính thống Nga là người ủng hộ chiến tranh xâm lược Ucraina. Theo cơ quan an ninh nội địa Ucraina, có 40 giáo sĩ, gồm cả giám mục, đã bị kết án tù từ năm 2022. Tổng cộng, 208 vụ án hình sự liên quan đến “hoạt động chống Ucraina” đã được khởi sự chống các thành viên của Chính Thống UOK.

Phiên tòa hành chính

Chính sách bộ tộc và tự do lương tâm, tương đương với Ban tôn giáo của chính phủ Ucraina, do ông Jelenskyj điều khiển đang xúc tiến vụ kiện tại tòa án hành chính nhằm cấm mọi hoạt động của Thủ lãnh Chính thống thân Nga ở Kiev, là Đức Tổng giám mục Giáo phận Epiphaniy. Điều này có thể là đòn giáng nặng nề và dẫn đến lệnh cấm trên toàn quốc. Tuy nhiên, cục này khẳng định rằng trong trường hợp Tòa Tổng giám mục Chính Thống UOK ở Kiev bị giải thể, các giáo xứ vẫn có thể tồn tại độc lập và quyền tự do tôn giáo vẫn được bảo đảm.

Hiện nay, hơn 60% dân số Ucraina theo Chính thống, chủ yếu thuộc hai Giáo hội, đó là Giáo hội Chính thống Ucraina thân Nga UOK, và Giáo hội Chính thống Ucraina độc lập, có tính dân tộc, gọi tắt là OKU.

(Kathpress 20-11-2025)