Chiều ngày 21 tháng Năm vừa qua, Hội nghị Kỷ niệm “100 năm Công đồng Trung Hoa: giữa lịch sử và hiện tại”, đã kết thúc sau một ngày tiến hành tại Đại học Giáo hoàng Urbaniana.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Hôm thứ Hai trước đó, ngày 20 tháng Năm, giai đoạn thứ nhất của hội nghị đã tiến hành tại Milano, bắc Ý, do Đại hội Công giáo Thánh Tâm tổ chức. Cả hai hội nghị đều được Cộng đồng thánh Egidio ở Roma hỗ trợ.
Có hai giám mục từ Trung Quốc đến tham dự hai hội nghị này, đó là Đức cha Phaolô Mạnh Thanh Lộc (Meng Qinglu), Giám mục Giáo phận Hohhot, thủ phủ tỉnh Nội Mông Cổ. Còn dự hội nghị ở Roma thì có Đức cha Giuse Thẩm Bân (Shin Ben), Giám mục Thượng Hải, nguyên là Giám mục Hải Môn (Haimen), tỉnh Giang Tô. Cả hai hội nghị đều có sự tham dự và thuyết trình của nhiều học giả Trung Quốc.
Sau sứ điệp Video của Đức Thánh cha gửi hội nghị ở Roma đầu ngày họp, còn có nhiều bài tham luận.
Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, đặc biệt trình bày về Vai trò của Đức Tổng giám mục Celso Costantini, Khâm sứ Tòa Thánh tại Trung Hoa, cũng là vị đã triệu tập và chủ tọa Công đồng Thượng Hải. Đức Hồng y nhấn mạnh rằng: “Tình hiệp thông với Đức Giáo hoàng bảo đảm một đức tin được bảo vệ khỏi những lợi lộc chính trị từ bên ngoài”.
Trong cuộc gặp gỡ giới báo chí, bên lề hội nghị, Đức Hồng y Quốc vụ khanh nhắc đến Hiệp định tạm thời, từ năm 2018 giữa Tòa Thánh và Trung Quốc, về việc bổ nhiệm giám mục. Đức Hồng y nói: “Tất cả chúng tôi đều mong muốn hiệp định này có thể được gia hạn và một số điểm có thể phát triển”. Đồng thời, Đức Hồng y cũng bày tỏ hy vọng có thể có “một sự hiện diện bền vững [của Tòa Thánh] tại Trung Quốc”, cho dù ban đầu không có hình thức như một đại diện Tòa Thánh, và như một Tòa Sứ thần, nhưng có thể gia tăng và đào sâu những tiếp xúc của chúng tôi. Đó là mục đích của chúng tôi”.
Đức cha Thẩm Bân nhấn mạnh đến sự hội nhập đức tin vào văn hóa Trung Hoa, trong bối cảnh nhà nước Trung Quốc hiện nay đang cổ võ chính sách “Hoa hóa” (sinicizzazione) mọi lãnh vực của đời sống đất nước. Đức cha cũng đề cao vai trò của Đức Khâm sứ Tòa Thánh Costantini đã thúc đẩy sự gia tăng hàng giáo phẩm bản xứ tại Trung Hoa và tách biệt hoạt động của các thừa sai khỏi ảnh hưởng của các cường quốc thực dân hồi đó, theo tinh thần Thông điệp “Maximum Illud” của Đức Giáo hoàng Biển Đức XV.
Thực vậy, tham dự Công đồng Thượng Hải cách đây 100 năm khi ấy, có bốn mươi lăm giám mục, trong số này có mười bảy vị người Pháp, mười vị người Ý, năm Tây Ban Nha, năm vị người Bỉ, bốn Hòa Lan, hai vị người Đức, và chỉ có hai vị người Hoa.
Đức cha Thẩm Bân nhìn nhận rằng Công đồng Thượng Hải không tạo nên sự thay đổi ngay, vì gặp những chống đối sau đó trong việc thành lập hàng giáo phẩm và giáo sĩ địa phương. Ví dụ, năm 1949, khi Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc được thành lập, trong số 137 giáo phận tại nước này bấy giờ, chỉ có hai mươi chín giáo phận có giám mục người Hoa, và trong số hai mươi Tổng giám mục, chỉ có ba vị người bản xứ.
Đức Hồng y Antonio Tagle, Quyền Tổng trưởng Bộ Loan báo Tin mừng, đã đúc kết Hội nghị vào cuối ngày.
(Tổng hợp 21-5-2024)
Trực tiếp
