Trong Thư gửi Dân Chúa, công bố hôm 25 tháng Mười vừa qua, Thượng Hội đồng Giám mục thế giới Kỳ thứ XVI vạch rõ hành trình cần thực hiện từ nay tới khóa họp năm tới và mời gọi Giáo hội cần lắng nghe tất cả mọi người.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Trong thư, sau khi nhắc lại kinh nghiệm đặc biệt đã trải qua và những gì đã thực hiện trong những ngày bắt đầu khóa họp, từ 30 tháng Chín vừa qua, các tham dự viên Thượng Hội đồng đặt câu hỏi:
“Và bây giờ? Chúng tôi cầu mong rằng những tháng ngày dẫn đến khóa thứ hai, vào tháng Mười năm tới, 2024, sẽ giúp mỗi người tham gia cụ thể vào năng động của tình hiệp thông truyền giáo mà từ “Sinodo”, cùng tiến bước, chỉ rõ. Đây không phải là một ý thức hệ, nhưng là một kinh nghiệm ăn rễ trong Tông truyền. Như Đức Thánh cha đã nhắc nhở chúng ta vào đầu tiến trình này: “Hiệp thông và sứ vụ có nguy cơ tiếp tục là những từ hơi trừu tượng nếu không vun trồng một đường lối thực hành của Giáo hội, biểu lộ sự cụ thể của tính đồng hành [...], thăng tiến một sự can dự đích thực của tất cả mọi người” (9-10-2023). Có nhiều thách đố và nhiều câu hỏi: bản tường trình đúc kết sẽ nêu bật những vấn đề mở ngỏ và sẽ chỉ cách thức tiếp tục công việc. Để tiến triển trong sự phân định, Giáo hội tuyệt đối cần lắng nghe tất cả mọi người, bắt đầu từ những người nghèo nhất. Điều này đòi phải có một hành trình hoán cải, và cũng là một hành trình chúc tụng: “Lạy Cha, con chúc tụng Cha là Chúa trời đất, Cha đã giấu những người khôn ngoan thông thái các điều ấy nhưng đã mạc khải cho những người bé mọn” (Lc 10,21)! Vấn đề ở đây là lắng nghe những người không có quyền lên tiếng trong xã hội hoặc cảm thấy bị loại trừ, kể cả loại trừ khỏi Giáo hội. Lắng nghe những nạn nhân bị kỳ thị chủng tộc dưới mọi hình thức, đặc biệt tại một số miền, các thổ dân bản xứ mà văn hóa của họ bị chế nhạo. Nhất là, Giáo hội thời nay có nghĩa vụ lắng nghe, trong tinh thần hoán cải, những nạn nhân bị các thành phần của Giáo hội lạm dụng, và dấn thân cụ thể và có cơ cấu để điều đó không xảy ra nữa.”
Lắng nghe mọi người
“Giáo hội cũng cần lắng nghe các giáo dân, người nam và người nữ, tất cả đều được kêu gọi nên thánh, do ơn gọi đã lãnh nhận khi chịu phép rửa: chứng tá của các giáo lý viên, trong nhiều hoàn cảnh, là những người đầu tiên loan báo Tin mừng; sự đơn sơ và linh hoạt của các trẻ em, lòng nhiệt thành của người trẻ, những thắc mắc và nhắc nhở của họ; những giấc mơ của người già, sự khôn ngoan và ký ức của họ. Giáo hội cần đặt mình lắng nghe các gia đình, những quan tâm giáo dục, chứng từ Kitô mà họ cống hiến cho thế giới ngày nay. Giáo hội cần đón nhận tiếng nói của những người muốn can dự vào các thừa tác vụ giáo dân hoặc trong các cơ quan tham phần vào việc phân định và quyết định. Để tiến triển trong sự phân định đồng hành, Giáo hội đặc biệt cần thu thập hơn nữa những tiếng nói và kinh nghiệm của các thừa tác viên thánh chức, các linh mục là những cộng tác viên đầu tiên của các giám mục, sứ vụ bí tích của các vị là điều không thể thiếu được đối với đời sống của toàn thể thân mình; các phó tế, qua thừa tác vụ của họ, nói lên sự quan tâm của toàn thể Giáo hội phục vụ những người dễ bị tổn thương nhất. Giáo hội cũng phải để cho mình được tiếng nói ngôn sứ của đời sống thánh hiến gọi hỏi. Họ là người canh giữ tỉnh thức về tiếng gọi của Chúa Thánh Linh. Và Giáo hội cũng phải chú ý đến những người không chia sẻ niềm tin của mình, nhưng đang tìm kiếm chân lý, và nơi họ có sự hiện diện và hoạt động của Thánh Linh, Người ban cho “tất cả khả thể được liên kết với mầu nhiệm Vượt Qua, theo thể thức mà Chúa biết” (GP 22).
Yêu thương và phục vụ
“Thế giới chúng ta đang sống và chúng ta được kêu gọi yêu thương và phục vụ cả trong những mâu thuẫn của nó, đòi Giáo hội tăng cường hiệp lực trong mọi lãnh vực của sứ vụ. Chính con đường đồng hành là con đường mà Thiên Chúa đang chờ đợi từ Giáo hội Ngàn năm Thứ ba” (ĐGH Phanxicô, 17-10-2015). Chúng ta không được sợ đáp lại tiếng gọi ấy. Đức Trinh Nữ Maria, người đầu tiên trong hành trình, cùng đi với chúng ta trong cuộc lữ hành... Trong những vui mừng và đau khổ, Mẹ chỉ cho chúng ta Con của Mẹ và mời gọi chúng ta tín thác. Chính Chúa Giêsu là niềm hy vọng duy nhất của chúng ta!”
(Vatican News 25-10-2023)
Trực tiếp
