Chính thống Rumani phản ứng về đề nghị của Đức Thánh cha xác định ngày lễ Phục sinh
Giáo hội Chính thống Rumani tuyên bố rằng nếu không có Công đồng Liên Chính thống giáo đồng thuận, thì không thể ấn định thống nhất ngày cử hành lễ Phục sinh, như Đức Thánh cha Phanxicô kêu gọi.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Trong buổi hát Kinh Chiều ngày 25 tháng Giêng vừa qua, tại Đền thờ thánh Phaolô ngoại thành, Đức Thánh cha nhắc nhớ rằng năm nay là năm kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea, một kỷ niệm có ý nghĩa lớn đối với tất cả các tín hữu Kitô. Công đồng này dấn thân bảo tồn sự hiệp nhất của Giáo hội trong một thời điểm rất khó khăn và các nghị phụ đã nhất trí thông qua Kinh Tin kính mà nhiều Kitô hữu ngày nay vẫn còn đọc trong thánh lễ Chúa nhật. Đây là một sự tuyên xưng đức tin chung, vượt qua mọi chia rẽ qua dòng thời gian đã làm thương tổn Thân mình Chúa Kitô”.
Đức Thánh cha nói thêm rằng: “Năm nay, các Giáo hội Kitô cùng cử hành lễ Phục sinh vào một ngày theo lịch Gregorianô cũng như lịch Giulianô... Tôi lập lại lời kêu gọi để dịp trùng hợp này giúp nhắc nhở tất cả các tín hữu Kitô thực hiện một bước tiến quyết định hướng về hiệp nhất, vào một ngày chung để cử hành lễ Phục sinh”.
Tuy nhiên, trang mạng thông tin “Pro Oriente”, truyền đi hôm 30 tháng Giêng vừa qua, cho biết Giáo hội Chính thống Rumani đã phản ứng về lời kêu gọi đó của Đức Thánh cha và cho thấy ít có hy vọng để lạc quan trong viễn tượng này. Trong thông cáo ngày 28 tháng Giêng vừa rồi, Tòa Thượng phụ Chính thống ở Bucharest, thủ đô Rumani, nhắc lại rằng cần có một Công đồng Liên Chính Thống giáo mới có thể có những thay đổi trong việc xác định ngày cử hành lễ Phục sinh. Trong cuộc họp hồi năm 2016, tại Chambésy bên Thụy Sĩ, các vị đại diện của các Giáo hội Chính thống đã khẳng định rằng “mỗi Giáo hội đều tự do xác định những gì là hữu ích đối với việc huấn luyện tinh thần cho các tín hữu của mình, nhưng không thay đổi ngày lễ Phục sinh. Ngày này tùy thuộc quyết định của tất cả các tín hữu Chính thống. Vì thế, cần có một Công đồng Liên Chính thống trong vấn đề này.
Nhưng một Công đồng liên Chính thống giáo là điều không thể có được trong thời gian tới đây, xét vì đang có những căng thẳng lớn giữa các Giáo hội Chính thống, tuy rằng cả Đức Thượng phụ Bartolomaios, Giáo chủ danh dự của Chính thống giáo cũng mạnh mẽ ủng hộ việc xác định ngày cử hành lễ Phục sinh chung cho tất cả các Giáo hội Kitô.
Trong diễn văn ngày đầu năm, mùng 01 tháng Giêng mới đây, Đức Thượng phụ đã bày tỏ lập trường tương tự như Đức Thánh cha Phanxicô và nói rằng dịp kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea cần phải được tận dụng để đẩy mạnh vấn đề này. Đức Thượng phụ xác tín rằng tiến bộ về vấn đề này là điều thiết yếu đối với sự hiệp nhất của các tín hữu Kitô.
Sở dĩ có sự khác biệt giữa Chính thống và Công giáo về ngày cử hành lễ Phục sinh, là vì Chính thống theo niên lịch do Hoàng đế Giulianô thiết định, nhưng do sự sai trệch 13 ngày nên đến khoảng cuối thế kỷ XVI, Đức Giáo hoàng Grêgôriô điều chỉnh lại và lịch này được dùng trong thế giới Tây phương. Và hồi năm 1923, tuy có hội nghị Chính thống giáo ở Constantinople, kêu gọi chỉnh lại và du nhập lịch Giulianô mới, theo đó sau ngày 09 tháng Ba năm 1924 thì tiếp đó là ngày 23 tháng Ba năm 1924, tương ứng với năm mặt trời, như lịch Gregoriano.
Giáo hội Chính thống Nga, vì những xáo trộn chính trị do cuộc cách mạng tháng Mười (năm 1917), nên không thể tham dự hội nghị cải tổ lịch hồi năm 1923. Tiếp đến, một số Giáo hội Chính thống khác trở lại lịch Giuliano. Vì thế, quyết định theo lịch Giulianô mới chỉ được áp dụng một phần trong Chính thống giáo.
(KAP 30-1-2025)