Đức Hồng y Kurt Koch giải thích ý nghĩa thần học chuyến tông du đầu tiên của Đức Giáo hoàng Lêô XIV

Đức Hồng y Kurt Koch, người Thụy Sĩ Đức, Bộ trưởng Bộ Hiệp nhất các tín hữu Kitô, bày tỏ xác tín rằng Kinh Tin kính của Công đồng chung Nicea có giá trị trường tồn.

Phúc Nhạc | RVA

Ngài bày tỏ lập trường trên đây, trong cuộc phỏng vấn dành cho hãng tin Công giáo Đức KNA, truyền đi ngày 21 tháng Mười Một vừa qua, nhân dịp chuẩn bị chuyến tông du nước ngoài đầu tiên của Đức Giáo hoàng Lêô XIV, từ ngày 27 tháng Mười Một sắp tới tại Thổ Nhĩ Kỳ, nhân kỷ niệm 17 thế kỷ Công đồng Nicea năm 325.

Ngày 27 tháng Mười Một, Đức Giáo hoàng sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ. Dịp này là kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicea. Khi ấy, các nhà thần học đã soạn thảo Kinh Tin kính của Kitô hữu, vẫn còn hiệu lực cho đến ngày nay. Đức Hồng y Koch giải thích ý nghĩa của điều đó.

1. Trước tiên về thái độ của Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ về chuyến viếng thăm của Đức Giáo hoàng các lễ kỷ niệm đại kết Công đồng Nicea, Đức Hồng y Koch giải thích rằng: “Một điều kiện quan trọng để diễn ra chuyến đi của Đức Thánh cha là lời mời của chính phủ quốc gia liên hệ. Tổng thống Erdogan, tuy hầu hết dân Thổ là tín hữu Hồi giáo, nhưng ông vốn có thái độ tích cực đối với các sự kiện này tại Thổ Nhĩ Kỳ. Hai năm trước đây, ông thậm chí đã đích thân tham dự lễ cung hiến một nhà thờ Kitô giáo tại Istanbul, điều thực sự rất đáng chú ý.

2. Về tầm quan trọng của Công đồng Nicea vẫn giữ nguyên tầm quan trọng sau 1.700 năm, Đức Hồng y Koch nhận định rằng:

“Trọng tâm hồi ấy cũng như ngày nay là câu hỏi: Đối với Kitô hữu, Chúa Giêsu Kitô là ai? Do Thái giáo - từ đó phát sinh Kitô giáo - có đặc trưng là niềm tin độc thần nghiêm ngặt. Vì thế, trong thời gian dài, thật khó hiểu một cách chính xác điều được diễn tả khi tuyên xưng rằng Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa.

“Lúc đó có học thuyết của linh mục Ariô, người khăng khăng giữ lập trường độc thần tuyệt đối, và do đó đối với linh mục này, Chúa Giêsu không thể là Con Thiên Chúa theo nghĩa thực sự. Công đồng Nicea đã bác bỏ quan điểm của Ario bằng tuyên tín rằng Chúa Con “đồng bản thể” với Chúa Cha. Sau đó, điều tương tự cũng được tuyên xưng về Chúa Thánh Thần.

“Như vậy, tại Nicea các nghị phụ đã đặt nền tảng cho việc hiểu đúng rằng tin Ba Ngôi Thiên Chúa không phải là sự từ xác tín độc thần, nhưng là cách Kitô giáo diễn giải niềm tin vào Một Thiên Chúa.

3. Một số thần học gia hiện đại cho rằng đạo lý Chúa Ba Ngôi không có trong Kinh thánh và Chúa Giêsu lịch sử không tự xem mình là “đồng bản thể với Chúa Cha”, nhưng chỉ là Đấng cầu nguyện cùng Chúa Cha... Đức Hồng y Koch đáp:

“Ngay nơi chân dung Kinh thánh về Chúa Giêsu, chúng ta đã thấy được cả hai khía cạnh. Chúa Con cầu nguyện với Chúa Cha như Người Con và qua đó diễn tả sự khác biệt với Chúa Cha. Nhưng các sách Tin mừng cũng bày tỏ rõ sự hiệp nhất giữa Chúa Cha và Chúa Con. Càng suy niệm sâu hơn các góc độ trong Thánh kinh, tôi càng xác tín rằng chính mầu nhiệm Chúa Giêsu cầu nguyện này được diễn tả bằng từ “đồng bản thể”. Theo nghĩa đó, đạo lý Chúa Ba Ngôi có nền tảng Kinh thánh, dù sau này được diễn đạt theo cách phù hợp với thời đại và tư duy mới.

Đức Hồng y Koch giải thích thêm rằng công thức “đồng bản thể” tuy được hình thành cách đây 1.700 năm tại Nicea nhưng vẫn thực sự phù hợp với thời đại chúng ta, đồng thời không bị giới hạn bởi thời đại. Công thức ấy diễn tả một chân lý có giá trị muôn đời. Sự thật mà công thức ấy diễn tả vẫn còn hiệu lực hôm nay - ngay cả khi chúng ta phải diễn giải thuật ngữ Hy Lạp “homoousios” theo cách giúp con người hiện nay hiểu được.

Để giải thích từ Hy Lạp này, Đức Hồng y Koch nói rằng: Tốt nhất là theo cách mà Công đồng Chalcedonia năm 451 đã diễn tả: Chúa Giêsu Kitô “hoàn toàn là người và hoàn toàn là Thiên Chúa”. Đây chắc chắn là mầu nhiệm lớn lao nhất mà đức tin Kitô giáo nhận biết và tuyên xưng.

4. Sau cùng, Đức Hồng y Koch nhận xét rằng: “Chắc chắn sự tham dự của Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong dịp kỷ niệm Công đồng Nicea mang một ý nghĩa đại kết lớn lao. Cần nhớ rằng chính Thượng phụ Bartholomaios I, Giáo chủ chung của Chính thống giáo, đã đưa ra lời mời, và việc tưởng niệm sẽ được cử hành trong khuôn khổ một cộng đồng đại kết rộng lớn hơn.

Trong buổi cử hành chung này, Đức Giáo hoàng chắc chắn giữ một vai trò quan trọng, và điều đó có thể thúc đẩy thêm các cuộc thảo luận về một thực hành chung mang tính đại kết đối với thừa tác vụ Phêrô.

(KNA, Katholisch.de 21-11-2025)