Phút Cầu Nguyện, Thứ Sáu 19/04/2024: Cách xử thế
Có một vị sư phụ tuổi đã già yếu, ông gọi ba đệ tử lại và nói: - Ta chắc không còn sống được bao lâu nữa. Ta rất tự hào vì có ba học trò kiệt xuất như các con. Hôm nay, ta có điều quan trọng này muốn nhắn nhủ. Các con nhìn vào trong miệng ta xem, cái lưỡi của ta có còn không? Các đệ tử cùng quan sát và trả lời: - Dạ, lưỡi của thầy vẫn còn ạ, nhưng sao thầy lại hỏi vậy? Thế các con thấy ta còn chiếc răng nào không? - Thưa, chẳng còn một chiếc răng nào cả. Vậy, các con có hiểu ý ta muốn nói gì không? Các đệ tử nhìn nhau suy nghĩ mà vẫn chưa hiểu. Sư phụ chậm rãi nói trong hơi thở đứt đoạn: - Ý của ta là…cái lưỡi vẫn còn vì nó mềm, còn những cái răng gãy hết vì nó quá cứng. Cách thức xử thế trong thiên hạ cũng nằm trong chân lý ấy. Nói xong, ông nhắm mắt quy tiên.
Quý vị và các bạn thân mến,
Giáo lý Hội Thánh Công giáo dạy rằng: Được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, con người là một hữu thể được kết hợp hài hòa giữa thể xác và tinh thần. Kinh Thánh diễn tả thực tại đó bằng một hành động gần gũi thân thiện “Thiên Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật” (St 2,7). Như vậy con người toàn diện được dựng nên do ý muốn của Thiên Chúa. Mỗi linh hồn thiêng liêng được tạo dựng trực tiếp bởi Thiên Chúa chứ không phải do cha mẹ “sinh sản” và linh hồn thì bất tử” (x. GLHTCG số 362.366).
Cái lưỡi mềm biểu hiệu cho lời nói, tinh thần, sự nhu thuận; còn cái răng cứng biểu hiện cho hành động. Trong cách đối nhân xử thế, chúng ta cần có sự cương nhu hài hòa đúng lúc. Người xưa có nói: “Thiện ý một câu ấm ba đông, lời ác lạnh người sáu tháng ròng”. Đôi khi, chỉ một lời nói khích lệ, khen ngợi mà ta có thể tạo động lực và hạnh phúc lớn lao cho người khác. Tác giả sách Huấn Ca giúp chúng ta cách thức trao tặng người khác những lời nói chân thành “Con ơi, khi làm ơn, con đừng trách móc; khi tặng quà, chớ kèm theo những lời rầu rĩ. Hạt sương lại không giảm bớt cái nóng sao? Cũng vậy, lời nói còn quý hơn quà tặng. Này, lời nói lại không hơn món quà quý sao? Người giàu ân đức thì tặng cả hai. Kẻ ngu đần chửi thẳng vào mặt; quà tặng của con người tham lam làm rơi nước mắt” (Hc 18,15-18).
Người bản tính nóng nảy dễ hành động bộc trực, có lời nói làm tổn thương đến người khác. Muốn khắc phục điều đó, chúng ta phải học nơi Chúa Giêsu: “Các con hãy học với Ta vì Ta có lòng hiền hậu và khiêm nhường trong lòng” (Mt 11,29). Hiền hậu và khiêm nhường nơi Chúa Giêsu không phải là sự nhu nhược thua cuộc nhưng là sự lắng nghe, thấu cảm để kiến tạo sự an hòa. Hiền lành để đón nhận được tình thương của Chúa, khiêm nhường để can đảm nhìn nhận những yếu đuối của mình vì Thiên Chúa không chấp nhận kẻ kiêu căng tự mãn nhưng luôn ban ơn cho người khiêm nhường. Thánh Anphongsô cảm nhận được sự cao quý của đức khiêm nhường, thánh nhân nói: “Người yêu mến Thiên Chúa thì luôn khiêm nhường thật sự. Họ luôn ý thức mình là hư không tội lỗi mà không bao giờ tự mãn tự kiêu, tất cả mọi điều tốt lành đều đến từ Thiên Chúa”.
Hãy đón nhận sự tác động của Thần Khí giúp đỡ ta, nhất là những lúc ta gặp gian nan thử thách: “Khi người ta nộp anh em, thì anh em đừng lo phải nói làm sao hay phải nói gì; thật vậy, không phải chính anh em nói mà là Thần Khí của Cha anh em nói trong anh em” (Mt 10,19-20). Thần Khí của Chúa tác động trong từng lời nói, cử chỉ hành vi của chúng ta. Người thôi thúc chúng ta nói những lời chân thành đem lại niềm vui an hòa. Đức hồng y Henri Nouwen giúp chúng ta ý thức về lời nói. “Khi nói “Tôi yêu bạn”, và nói tự đáy lòng, chúng ta có thể trao cho người khác sự sống mới, niềm hy vọng và sự khích lệ mới. Khi nói “Tôi ghét bạn”, chúng ta có thể tiêu diệt người khác”. Khả năng yêu thương là bước khởi đầu hình thành nhân cách tôn giáo, giúp chúng ta trở nên hoàn thiện giống như Thiên Chúa muốn. Người Kitô hữu chúng ta phải là người tuyệt đối thi hành đức mến (x. 1Cr 13,4-7), đó là dấu chỉ ta thuộc về dân của Thiên Chúa.
Lạy Chúa, xin uốn nắn lòng trí chúng con nên giống Chúa, luôn dịu dàng chân thật trong lời nói và ngay chính trong hành động. Ước gì đời sống chúng con trở thành muối men ướp thắm trần gian, trở thành ánh sáng xua tan bao nỗi nhọc nhằn để cuộc sống này tràn ngập niềm vui và hy vọng. Amen.
Phương Anh