Tiếp kiến chung của Đức Thánh cha: Nếu không có những tương quan yêu thương, huynh đệ thì chúng ta không thể sống còn

Sáng thứ Tư, ngày 12 tháng Mười Một vừa qua, lúc gần 10 giờ, Đức Thánh cha Lêô XIV đã tiếp kiến chung hơn 40.000 tín hữu hành hương, tại Quảng trường Thánh Phêrô. Hiện diện trong dịp này, có gần ba mươi giám mục từ các quốc gia khác nhau.

Phúc Nhạc | RVA

Như thường lệ, sau khi tiến qua các lối đi để chào thăm mọi người, chúc lành cho các em bé, Đức Thánh cha tiến lên lễ đài và bắt đầu buổi tiếp kiến, với phần lắng nghe Lời Chúa qua đoạn Tin mừng theo thánh Gioan (15,12-14):

[Chúa Giêsu nói với các môn đệ rằng:] “Đây là điều răn của Thầy: Các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con. Không ai có tình yêu lớn hơn tình yêu của người hy sinh mạng sống vì bạn hữu của mình. Các con là bạn hữu của Thầy, nếu các con làm điều Thầy truyền dạy.”

Huấn giáo

Trong bài huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh về “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”. Chương IV về sự phục sinh của Chúa Giêsu và những thách đố của thế giới ngày nay. Bài giáo lý lần này là bài thứ tư của chương này và có tựa đề là: Linh đạo phục sinh linh hoạt tình huynh đệ. “Các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con”.

Mở đầu bài huấn giáo, Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

“Tin vào cái chết và sự phục sinh của Chúa Kitô, và sống linh đạo Phục sinh, sẽ tuôn đổ hy vọng trong cuộc sống, khuyến khích chúng ta dấn thân làm điều thiện. Đặc biệt, điều ấy giúp chúng ta biết yêu thương và vun trồng tình huynh đệ vốn là một trong những thách đố lớn lao nhất của nhân loại thời nay”, như Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nhận định rất rõ.

“Tình huynh đệ phát xuất từ một sự kiện rất nhân bản. Chúng ta có khả năng xây dựng tương quan; và nếu muốn, chúng ta có thể tạo nên những mối dây liên kết đích thực với nhau. Nếu không có những mối tương quan nâng đỡ và làm cho chúng ta phong phú ngay từ khi chào đời, thì chúng ta không thể sống còn, không thể lớn lên hay học hỏi. Các mối tương quan ấy rất đa dạng, khác nhau về thể thức và chiều sâu. Tuy nhiên, điều chắc chắn là nhân tính của chúng ta đạt đến mức trọn vẹn nhất khi chúng ta biết sống cùng nhau, biết cảm nghiệm những mối liên kết chân thành, không giả tạo, với những người xung quanh. Nếu chúng ta chỉ co cụm vào mình, thì chúng ta có nguy cơ mắc “căn bệnh cô đơn”, thậm chí là rơi vào chủ nghĩa ái kỷ, chỉ quan tâm đến người khác vì lợi ích riêng. Khi ấy, tha nhân chỉ còn là kẻ để ta lợi dụng, chứ ta không bao giờ sẵn sàng thật sự trao ban chính mình.

Chúng ta biết rõ ràng rằng cả ngày nay, tình huynh đệ không phải là điều hiển nhiên hay dễ dàng. Nhiều cuộc xung đột, chiến tranh, căng thẳng xã hội và hận thù vẫn đang hoành hành khắp nơi, dường như cho thấy điều ngược lại. Tuy nhiên, tình huynh đệ không phải là giấc mơ đẹp mà viển vông, cũng không phải là khát vọng của một số ít người mộng tưởng. Để vượt thắng những bóng tối đang đe dọa nó, chúng ta cần quay trở lại với nguồn cội - nhất là kín múc ánh sáng và sức mạnh từ Đấng duy nhất có thể giải thoát chúng ta khỏi nọc độc của hận thù.

Từ “anh em” có nguồn gốc rất cổ xưa, mang nghĩa là “chăm sóc”, “quan tâm”, “nâng đỡ”, “nuôi dưỡng”. Khi áp dụng cho mọi con người, nó trở thành một lời mời gọi, một tiếng gọi đánh động. Thường thì ta nghĩ đến tình anh em, chị em chỉ thuộc về huyết thống, cùng một gia đình. Nhưng thực tế, ta đều thấy rõ rằng sự bất hòa, chia rẽ, thậm chí thù ghét, có thể phá hủy cả mối liên hệ ruột thịt, chứ không chỉ giữa những người xa lạ.

Điều đó cho thấy hôm nay, ngày nay hơn bao giờ hết, cần phải suy niệm lại lời chào mà thánh Phanxicô Assisi đã dành cho mọi người, không phân biệt nguồn gốc địa lý, văn hóa, tôn giáo hay tín ngưỡng: “Omnes fratres” – “tất cả đều là anh chị em”. Đó là cách diễn tả mang tính bao dung, qua đó thánh nhân nhận ra mọi người đều bình đẳng, cùng chia sẻ một định mệnh chung: phẩm giá, đối thoại, đón nhận và ơn cứu độ. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã tái đề nghị lối tiếp cận này của thánh Phanxicô sau 800 năm, trong Thông điệp “Fratelli tutti” (Tất cả đều là anh em).

Chữ “tất cả” mà thánh Phanxicô dùng để diễn tả tinh thần huynh đệ phổ quát ấy cũng chính là đặc điểm căn bản của Kitô giáo. Ngay từ đầu, sứ điệp Tin mừng đã được loan báo như Tin vui Cứu độ cho toàn thể nhân loại, không bao giờ mang tính độc quyền hay riêng tư. Tình huynh đệ ấy được đặt nền trên giới răn của Chúa Giêsu - giới răn “mới”, vì chính Người đã thực hiện trọn vẹn: Người là sự viên mãn dư đầy của thánh ý Chúa Cha. Nhờ Người, Đấng đã yêu thương và hiến mình vì chúng ta, chúng ta cũng có thể yêu thương và hiến mạng sống vì nhau, như những người con của cùng một Cha, và là anh chị em thật trong Chúa Kitô.

Tin mừng Gioan nói: “Chúa Giêsu đã yêu thương họ đến cùng” (x. Ga 13,1). Khi giờ khổ nạn cận kề, Người biết thời gian tại thế của mình sắp kết thúc. Người lo sợ điều sắp xảy đến, Người trải qua cực hình khủng khiếp và sự cô đơn cùng tột. Nhưng sự Phục sinh của Người vào ngày thứ ba đã mở ra một lịch sử mới. Các môn đệ chỉ thật sự trở thành anh em, sau khi họ đã cùng chia sẻ nỗi đau mất Thầy, và nhất là khi họ nhận ra Người Phục sinh, đón nhận Thần Khí và trở nên chứng nhân của Người”.

Và Đức Thánh cha nhắn nhủ: “Anh chị em đỡ nâng nhau trong gian truân, không quay lưng với người đang thiếu thốn; cùng khóc, cùng vui, trong tinh thần xây dựng hiệp nhất, tin tưởng và tín thác lẫn nhau. Đó chính là điều Chúa Giêsu đã trao lại cho ta: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (x. Ga 15,12). Tình huynh đệ được Chúa Kitô chịu chết và sống lại ban tặng giải thoát chúng ta khỏi những cơ chế ích kỷ, chia rẽ, áp bức; và trả lại cho chúng ta ơn gọi nguyên thủy - sống trong tình yêu và niềm hy vọng luôn được đổi mới mỗi ngày. Chúa Kitô Phục Sinh đã chỉ cho chúng ta con đường phải đi cùng với Người, để chúng ta thật sự trở nên và cảm nghiệm mình là “tất cả đều là anh chị em.”

Chào thăm và nhắn nhủ

Sau bài huấn giáo bằng tiếng Ý trên đây, các độc viên lần lượt tóm tắt lời dạy của Đức Thánh cha kèm theo những lời mời gọi vắn tắt của ngài.

Với các tín hữu nói tiếng Pháp, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu nói tiếng Pháp, đặc biệt là các khách hành hương đến từ Giáo phận Lomé (Togo), từ Bỉ, Pháp - đặc biệt các nhóm đến từ Metz, Martinique và Tarascon.

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy cầu xin ơn Chúa Thánh Thần, để tình huynh đệ được Chúa Kitô chịu chết và sống lại trao tặng giải thoát chúng ta khỏi những lối sống ích kỷ, chia rẽ, áp bức, và đưa chúng ta trở lại với ơn gọi nguyên thủy - sống trong tình yêu và niềm hy vọng được đổi mới từng ngày. Xin Thiên Chúa chúc lành cho anh chị em!”

Với các tín hữu nói tiếng Anh, Đức Thánh cha chào thăm và đặc biệt nhắc đến các nhóm đến từ Anh, Ireland, Phần Lan, Malta, Hà Lan, Na Uy, Úc, New Zealand, Trung Quốc, Hồng Kông, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia, Philippines, Hàn Quốc, Việt Nam, Canada và Hoa Kỳ. Đức Thánh cha nhắn nhủ: “Trong tháng này - tháng cầu nguyện cho các linh hồn anh chị em chúng ta đã đi trước trong đức tin, niềm hy vọng và tình yêu - chúng ta hãy cầu xin ơn Chúa giúp chúng ta kiên vững trong quyết tâm sống trọn giới răn yêu thương của Chúa Giêsu, để một ngày kia chúng ta được hưởng sự sống vĩnh cửu với Chúa và cùng tất cả các thánh. Nguyện bình an và niềm vui của Chúa Kitô ở cùng anh chị em! Xin Thiên Chúa chúc lành cho anh chị em”.

Với các tín hữu Ba Lan, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu Ba Lan. Hôm qua, chúng ta đã tưởng niệm ngày kết thúc “cuộc tàn sát vô ích” của Thế Chiến thứ nhất, sau đó bình minh độc lập đã ló rạng trên nhiều dân tộc, trong đó có dân tộc anh chị em. Chúng ta tạ ơn Thiên Chúa vì món quà hòa bình, món quà mà - như thánh Augustinô nói – “không gì có thể quý giá hơn.”

Chúng ta hãy gìn giữ hòa bình ấy với tâm hồn bén rễ trong Tin mừng, trong tinh thần huynh đệ và lòng yêu mến tổ quốc. Xin gửi đến tất cả anh chị em phép lành của tôi!”

Sau khi chào thăm các tín hữu hành hương khác bằng các ngôn ngữ của họ, Đức Thánh cha nói với các tín hữu nói tiếng Ý rằng: “Thứ Bảy, ngày 08 tháng Mười Một vừa qua, tại thành phố Kochi, thuộc bang Kerala (Ấn Độ), Mẹ Eliswa Vakayil - sống vào thế kỷ XIX, sáng lập Dòng Ba Cát Minh Nhặt Phép (TOCD) - đã được phong chân phước. Sự dấn thân can đảm của Mẹ trong việc giải phóng và nâng cao địa vị của các thiếu nữ nghèo khổ, là nguồn cảm hứng cho tất cả những ai đang hoạt động, trong Giáo hội cũng như nơi xã hội, vì phẩm giá của người phụ nữ.

Tôi thân ái gửi lời chào các tín hữu nói tiếng Ý, đặc biệt chào các tín hữu của Tổng Giáo phận Crotone-Santa Severina cùng với Đức Tổng giám mục Alberto Torriani, và các tín hữu của Giáo phận Bergamo.

Anh chị em thân mến, ước mong chuyến hành hương của anh chị em tại Thành của hai Tông đồ Phêrô và Phaolô củng cố đức tin của anh chị em nơi Đấng Cứu Chuộc, để anh chị em ngày càng trở nên những chứng nhân chân thật và đáng tin của Tin mừng giữa gia đình, nơi làm việc và trong mọi lĩnh vực của xã hội.

Sau cùng, tôi gửi lời chào đến các bạn trẻ, những người đau yếu và các đôi tân hôn.

Phụng vụ hôm nay tưởng nhớ thánh giám mục Giosafat, vị tử đạo vì lòng nhiệt thành không mệt mỏi đối với sự hiệp nhất của Giáo hội. Tôi khích lệ mỗi người hãy ý thức về những ân sủng đã lãnh nhận, để dấn thân phục vụ cộng đoàn. Xin Thiên Chúa ban phép lành cho tất cả anh chị em!