Tiếp kiến chung của Đức Thánh cha: Chúng ta hãy cầu xin ơn biết tha thứ, ngay cả khi không được cảm thông, ngay cả khi cảm thấy bị bỏ rơi

Lúc gần 10 giờ, sáng thứ Tư, ngày 20 tháng Tám vừa qua, Đức Thánh cha Lêô XIV đã tiếp kiến chung hơn sáu ngàn tín hữu hành hương, tại Đại thính đường Phaolô VI. Thời tiết tại Roma vẫn còn quá nóng nực nên không thể tiến hành buổi tiếp kiến chung dưới trời nắng gắt ở Quảng trường thánh Phêrô.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

Như thường lệ, buổi tiếp kiến được mở đầu với phần công bố Lời Chúa, qua một đoạn Tin mừng theo thánh Gioan (13.1-5) được các độc viên xướng lên bằng nhiều thứ tiếng, thuật lại bữa tiệc ly, trong đó Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ. Ngài yêu thương họ cho đến cùng, mặc dù một người trong họ đã định tâm giao nộp Ngài.

Huấn dụ

Trong phần huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh về “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”. Nay bước sang Chương III về sự phục sinh của Chúa Giêsu. Bài lần này là bài thứ ba có đề tài là: “Sự tha thứ. Ngài yêu thương họ cho đến cùng” (Ga 13,2).

Đức Thánh cha nói: “Anh chị em thân mến,

Hôm nay, chúng ta dừng lại để chiêm ngắm một trong những cử chỉ gây chấn động và rạng ngời nhất của Tin mừng: đó là lúc Chúa Giêsu, trong bữa Tiệc Ly, trao miếng bánh cho kẻ sắp phản bội Người. Đó không chỉ là một cử chỉ chia sẻ, mà còn hơn thế nữa: đó là cố gắng cuối cùng của tình yêu, không chịu đầu hàng.

Thánh Gioan, với sự nhạy bén tinh thần sâu xa. đã kể lại cho chúng ta giây phút ấy như sau: “Trong bữa ăn, khi quỷ dữ đã gieo vào lòng Giuđa, con ông Simon Iscariot, ý định nộp Người [..] Chúa Giêsu biết rằng giờ của Ngài đã đến [..]. Ngài đã yêu thương họ đến cùng” (Ga 13,1-2). Yêu thương đến cùng: đó chính là chìa khóa để hiểu con tim của Đức Kitô. Một tình yêu không dừng lại trước sự phủ nhận, thất vọng, hay ngay cả sự vong ân bội nghĩa.

Chúa Giêsu biết giờ đã đến, nhưng Ngài không cam chịu: chính Ngài chọn lấy. Người nhận ra lúc tình yêu của mình phải đi qua vết thương đau đớn nhất: sự phản bội. Và thay vì rút lui, thay vì tố cáo hay tự vệ... Ngài vẫn tiếp tục yêu thương: rửa chân, chấm bánh và trao cho kẻ sắp nộp Ngài.

“Chính là kẻ mà Thầy chấm miếng bánh trao cho” (Ga 13,26). Với cử chỉ đơn sơ và khiêm hạ này, Chúa Giêsu đưa tình yêu của Ngài đến chỗ tột cùng. Không phải vì Ngài không biết điều gì đang xảy ra, nhưng chính vì Ngài thấy rõ ràng. Ngài hiểu rằng tự do của người khác, cho dù lạc lối trong sự ác, vẫn có thể được ánh sáng của một cử chỉ hiền lành chạm tới. Bởi Người biết rằng tha thứ đích thực không chờ đợi sự thống hối, nhưng được trao ban trước, như một món quà nhưng không, ngay cả trước khi được đón nhận. Rất tiếc là Giuđa đã không hiểu. Sau khi nhận miếng bánh - Tin mừng nói - Satan liền nhập vào hắn (c.27). Đoạn này làm chúng ta suy nghĩ: như thể sự ác, vốn ẩn nấp trước đó, bộc lộ rõ ràng ngay sau khi tình yêu bày tỏ gương mặt yếu đuối nhất của mình. Và chính vì thế, thưa anh chị em, miếng bánh ấy lại là sự cứu độ chúng ta: bởi nó cho thấy Thiên Chúa làm mọi sự - thực sự là tất cả - để đến với chúng ta, ngay cả trong giờ chúng ta khước từ Người.

Chính ở đây, tha thứ bộc lộ trọn vẹn sức mạnh của nó và biểu lộ khuôn mặt cụ thể của niềm hy vọng. Tha thứ không phải là quên lãng, cũng không phải là yếu đuối. Tha thứ là khả năng để người khác được tự do, nhưng vẫn yêu thương họ đến cùng. Tình yêu của Chúa Giêsu không phủ nhận sự thật của nỗi đau, nhưng không để cho sự ác có tiếng nói sau cùng. Đây chính là mầu nhiệm Chúa thực hiện cho chúng ta, mà nhiều khi chúng ta cũng được mời gọi tham dự.

Biết bao mối tương quan bị tan vỡ, biết bao câu chuyện trở nên rắc rối, biết bao lời chưa nói còn treo lơ lửng. Thế nhưng, Tin mừng chỉ cho chúng ta thấy rằng luôn có một cách để tiếp tục yêu thương, ngay cả khi tất cả dường như tan vỡ không thể cứu vãn. Tha thứ không có nghĩa là chối bỏ sự ác, nhưng là ngăn chặn nó không sinh thêm sự dữ. Tha thứ không có nghĩa là coi như chưa từng xảy ra, nhưng là làm tất cả để oán hận không quyết định tương lai.

Khi Giuđa ra khỏi phòng, “lúc đó trời đã tối” (v.30). Nhưng ngay sau đó Chúa Giêsu nói: “Bây giờ Con Người đã được tôn vinh” (v.31). Bóng tối vẫn còn đó, nhưng một ánh sáng đã bắt đầu bừng lên. Và ánh sáng ấy rạng ngời vì Chúa Kitô trung tín đến cùng, nên tình yêu của Ngài mạnh hơn oán ghét.

Và Đức Thánh cha kết luận: Anh chị em thân mến, chúng ta cũng trải qua những đêm tối đau thương và mệt mỏi. Những đêm tối của tâm hồn, những đêm tối của thất vọng, những đêm tối khi ai đó làm chúng ta tổn thương hay phản bội. Trong những lúc ấy, cám dỗ là khép kín, tự vệ, trả đũa. Nhưng Chúa chỉ cho chúng ta hy vọng rằng luôn có một con đường khác. Chúa dạy rằng ta có thể trao một miếng bánh ngay cả cho kẻ quay lưng lại với ta. Ta có thể đáp trả bằng sự thinh lặng của niềm tín thác. Và ta có thể tiến bước trong phẩm giá, mà không từ bỏ tình yêu.

Ngày hôm nay, chúng ta hãy cầu xin ơn biết tha thứ, ngay cả khi không được cảm thông, ngay cả khi cảm thấy bị bỏ rơi. Vì chính trong những giờ ấy, tình yêu có thể đạt đến tột đỉnh. Như Chúa Giêsu dạy, yêu thương là để người khác được tự do - ngay cả tự do phản bội - mà không bao giờ thôi tin rằng cả sự tự do bị thương tích và lạc lối ấy vẫn có thể được kéo ra khỏi bóng tối lừa dối để trở về với ánh sáng của điều thiện.

Khi ánh sáng tha thứ len lỏi qua những vết nứt sâu nhất trong con tim, chúng ta nhận ra rằng nó chẳng bao giờ vô ích. Ngay cả khi người khác không đón nhận, ngay cả khi có vẻ hư không, sự tha thứ vẫn giải thoát người trao ban nó: cởi bỏ hận thù, trao lại bình an, và trả ta về với chính mình.

Qua cử chỉ đơn sơ của tấm bánh trao ban, Chúa Giêsu cho thấy rằng mọi phản bội đều có thể trở thành cơ hội cứu độ, nếu ta chọn đó là không gian cho một tình yêu lớn lao hơn. Ngài không khuất phục trước sự dữ, nhưng chiến thắng nó bằng sự thiện, không để nó dập tắt điều sâu xa nhất nơi chúng ta: khả năng yêu thương.

Chào thăm

Bài huấn dụ của Đức Thánh cha được các độc viên tóm tắt bằng nhiều thứ tiếng khác nhau, cùng với lời chào thăm và nhắn nhủ của ngài.

Đặc biệt, khi chào các tín hữu Ba Lan, ngài đặc biệt nhắc đến đông đảo các tín hữu tại Ba Lan đã và đang hành hương, theo truyền thống, từ các nơi trong nước tiến về đền thánh Đức Mẹ Jasna Gora ở Czestochowa. Ngài nói: “Tôi xin anh chị em gộp trong các ý chỉ cầu nguyện của mình lời khẩn cầu cho hòa bình, hòa bình không võ trang và giải giáp, trên toàn thế giới, đặc biệt tại Ucraina và Trung Đông.

Sau cùng, bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha chào thăm nhiều gia đình dòng tu hiện diện tại buổi tiếp kiến, và khuyến khích họ hăng say trong tinh thần tông đố làm chứng về những đoàn sủng của dòng để mưu ích cho Giáo hội.

Đức Thánh cha không quên chào thăm các bạn trẻ và các đôi tân hôn hiện diện đông đảo tại Đại thính đường Phaolô VI. Và Đức Thánh cha nhắc nhở: “Hộm nay, chúng ta mừng lễ thánh Bênađô ở Clairvaux, đại Tiến sĩ của Giáo hội và nổi bật về sự tôn vinh Đức Mẹ. Thánh nhân là một người đã khơi lên quanh mình an bình, chứng tỏ cách thức sống Tin mừng. Ước gì gương của thánh nhân hướng dẫn anh chị em trong hành trình hằng ngày của anh chị em”.

Sau khi ban phép lành kết thúc, Đức Thánh cha còn dành nhiều thời giờ bắt tay chào thăm các tín hữu, đặc biệt là gần 50 đôi tân hôn từ các nước.

Có những tín hữu theo dõi buổi tiếp kiến của Đức Thánh cha qua màn hình từ bên trong Đền thờ thánh Phêrô. Ngài cũng sang đó để chào thăm họ.

Buổi Tiếp kiến chung kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của Đức Thánh cha.