Phút Cầu Nguyện, Thứ Hai 01/09/2025: Chăm sóc các thụ tạo

Người ta kể rằng: Trên một vùng núi cao, quanh năm mây phủ và gió nhẹ, có một ngôi làng nhỏ yên bình. Ở giữa làng có một cây cổ thụ to lớn, tính ra cũng đã hàng trăm năm tuổi. Thân cây sần sùi nhưng vững chãi và rễ cây vươn dài như những cánh tay ôm chặt lấy đất. Tán lá của nó che phủ gần cả một khoảng đất rộng và làm cho những ai đến đứng dưới bóng cây đều cảm nhận được nơi ấy như có một luồng sinh khí rất mát mẻ và trong lành.  

Một ngày nọ, người dân trong làng đó nhận được quyết định của chính quyền là một tuyến đường lớn nối từ tỉnh lỵ vào thị trấn sẽ được mở ra, và con đường ấy sẽ đi ngang qua làng, đúng vị trí cây cổ thụ đứng. Điều đó có nghĩa là dân làng sẽ vĩnh viễn mất đi cây cổ thụ thân quen của làng mình. Họ an ủi nhau: “Mất đi một cái cây thôi mà, khi làm đường xong chúng ta sẽ có điện, có xe buýt, có người đến mua nông sản…”

Và thế là một buổi sáng, cây cổ thụ bị chặt xuống. Vài tháng sau, con đường được hoàn thành. Xe cộ chạy ngang qua làng, khói bụi cuốn lên. Nắng không bị cản lại bởi tán cây, đổ thẳng xuống từng mái nhà. Những cơn mưa đầu mùa không còn đượm mùi đất và lá, mà mang theo mùi dầu nhớt, mùi khét của nhựa đường mới tráng.

Một năm sau, các bác sĩ từ trạm y tế xã đến để kiểm tra sức khỏe định kỳ cho mọi người dân trong làng này. Kết quả hết sức bất ngờ, đó là số người bị viêm phổi tăng gấp đôi so với năm trước. Nhìn nơi mà ngày trước cây cổ thụ xanh tươi và xum xuê từng đứng đó sừng sững, giờ chỉ còn một con đường nhựa khô cằn mịt mù bụi, những người trong làng mới nhận ra: cây cổ thụ ấy chính là lá phổi đã từng thở và làm cho bầu không khí của ngôi làng trong lành hơn, đảm bảo sức khỏe cho mọi người trong làng.

Quý ông bà và anh chị em thân mến,

Hơi thở, tưởng như rất riêng tư, nhưng lại là món quà chung. Chúng ta thở cùng với gia đình, hàng xóm, cây cối, núi rừng và biển cả. Mỗi hơi thở là một lời nhắc rằng chúng ta không sống một mình nhưng sống với và sống cùng với con người và các thụ tạo khác. Không chỉ riêng cây cổ thụ trong câu chuyện bên trên mà tất cả mọi cây xanh trên mặt đất này đều có chức năng làm cho lá phổi của trái đất được trong lành đem đến hơi thở duy trì sự sống lành mạnh cho con người. Do vậy, việc trân trọng, bảo vệ và giữ gìn sự sống của cây cối xung quanh chính là hành động hết sức quan trọng và cần thiết. Đây chính là điều mà Đức cố Giáo hoàng Phanxicô đã mời gọi chúng ta trong Thông điệp Laudato Si’: “Tất cả tạo vật đều liên kết với nhau, cần phải đánh giá chúng với tình yêu và thán phục, và tất cả như những hữu thể mà chúng ta đều cần đến” (Laudato Si’, số 42).

Chúng ta đang sống giữa một thế giới mà hơi thở của người này có thể ảnh hưởng đến người kia. Sự ô nhiễm không khí do khói bụi từ khu công nghiệp, rác đốt trong xóm nhỏ… tất cả đều len lỏi vào từng hơi thở hằng ngày của chính mình và những người xung quanh ta. Sống tinh thần Laudato Si’ là trách nhiệm mà mọi người Công giáo chúng ta cần mau mắn thực hiện nơi những lựa chọn và hành vi cụ thể trong cuộc sống hằng ngày để lan tỏa cho mọi người một thái độ tích cực chăm sóc ngôi nhà chung trái đất. Chúng ta có thể bắt đầu từ những điều rất nhỏ như: trồng một cây xanh nơi mình sống, không vứt rác bừa bãi, giảm sử dụng túi nhựa và đồ dùng một lần, sống tiết chế, tiêu dùng có ý thức. Và hơn hết, chúng ta hãy cầu nguyện để lắng nghe tiếng Chúa vang lên trong từng cơn gió và từng nhịp tim của trái đất. Bởi lẽ Thiên Chúa không chỉ hiện diện trong nhà thờ, mà còn hiện diện trong từng chiếc lá, giọt sương, làn gió và bầu không khí mà mọi người đang cùng hít thở.

Hôm nay là ngày 01 tháng Chín, ngày Thế giới Cầu nguyện cho sự Chăm sóc thụ tạo, mở đầu Mùa Thụ tạo của năm 2025. Đây là một sáng kiến ​​đại kết đang trở thành một phong tục được diễn ra hằng năm, từ ngày 01 tháng Chín đến ngày 04 tháng Mười, lễ thánh Phanxicô thành Assisi. Đây là khoảng thời gian đặc biệt để chúng ta lưu tâm hơn đến các thụ tạo qua việc cầu nguyện, hoán cải và hành động với ý thức rằng mình chỉ là những người quản lý các thụ tạo mà Chúa dựng nên và được mời gọi sống giữa thiên nhiên, với thiên nhiên, và gìn giữ thiên nhiên. Chúng ta cầu xin Chúa khơi dậy nơi mọi người trên trái đất này một ý thức mạnh mẽ về thái độ tôn trọng và quyết liệt hơn trong việc bảo vệ các loài thụ tạo hữu ích cho môi trường sinh thái của con người. Xin cho mọi người đừng tiếp tục sống như thể rừng chỉ là gỗ, sông chỉ là nước, biển chỉ là nơi đổ rác nhưng xem các thụ tạo đó như “người anh em” đang thở chung với mình trên mặt đất này.

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết yêu mến, trân trọng và gìn giữ các loại thụ tạo mà Chúa đã dựng nên và trao tặng cho chúng con, hầu giúp chúng con sống khỏe, sống vui và sống đẹp trên hành trình tiến về nhà Chúa. Xin cho trái tim chúng con biết đồng cảm với vạn vật để chúng con trở thành khí cụ bình an cho thiên nhiên và mọi người. Amen.

 Nt. Rosa Lê Ngọc Thùy Trang, MTG Chợ Quán