Tiếp kiến chung của Đức Thánh cha: Hãy học tiếng kêu hy vọng của Chúa Giêsu trong phó thác, khi giờ thử thách cùng cực xảy đến

Sáng thứ Tư, ngày 10 tháng Chín năm 2025, Đức Thánh cha Lêô XIV đã tiếp kiến chung hơn năm mươi ngàn tín hữu hành hương, tại Quảng trường thánh Phêrô, mặc dù trước đó trời mưa tầm tã và vào cuối buổi tiếp kiến thì trời mưa nhẹ lại.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

Trước khi buổi tiếp kiến bắt đầu, Đức Thánh cha đã đi xe qua các lối đi ở quảng trường để chào thăm các tín hữu, nhất là chúc lành cho các trẻ em được những người bảo vệ bế lên cho ngài.

Trong phần tôn vinh Lời Chúa đầu buổi tiếp kiến, mọi người đã nghe đọc bằng nhiều ngôn ngữ đoạn Tin mừng theo thánh Marco (Mc 15,33-39), kể lại giây phút cuối cùng của Chúa Giêsu trên thập giá:

“Vào giờ thứ sáu, bóng tối bao trùm khắp mặt đất cho đến giờ thứ chín. Vào giờ thứ chín, Chúa kêu lớn tiếng: “Êlôì, Êlôì, lemá sabacthání?”, nghĩa là: “Lạy Thiên Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con, sao Ngài bỏ rơi con?”. Nghe vậy, vài người đứng đó liền nói: “Kìa, ông ta gọi ông Êlia!”. Có kẻ chạy đi, lấy miếng bọt biển thấm đầy giấm, buộc vào một cây sậy và đưa cho Người uống mà nói: “Hãy đợi xem Êlia có đến đem ông ta xuống không”. Chúa lại thét một tiếng lớn, rồi trút linh hồn. Tấm màn trong Đền thờ bỗng xé ra làm hai, từ trên xuống dưới. Viên bách quân quan đứng đối diện với Người, thấy Người tắt thở như vậy, liền nói: “Quả thật, người này là Con Thiên Chúa!.”

Bài huấn giáo

Trong phần huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh về “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”. Chương III về sự phục sinh của Chúa Giêsu. Bài này là bài thứ sáu và có tựa đề là: Cái chết. “Chúa Giêsu thét lên một tiếng lớn, rồi trút hơi thở cuối cùng” (Mc 13,37).

Mở đầu bài huấn giáo, Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến,

Hôm nay, chúng ta chiêm ngắm tột đỉnh trong cuộc đời trần thế của Chúa Giêsu, đó là cái chết của Người trên thập giá. Các sách Tin mừng ghi lại một chi tiết vô cùng quý giá, đáng để chúng ta chiêm ngắm trong ánh sáng đức tin. Trên thập giá, Chúa Giêsu không chết trong thinh lặng. Người không tắt dần như ngọn đèn sắp tàn lụi, nhưng trao hiến sự sống bằng một tiếng kêu lớn: “Chúa Giêsu thét một tiếng lớn, rồi trút hơi thở cuối cùng” (Mc 15,37). Tiếng kêu ấy gói trọn tất cả: đau khổ, cảm giác bị bỏ rơi, đức tin, sự hiến thân. Đó không chỉ là tiếng thét của một thân xác kiệt quệ, mà còn là dấu chỉ cuối cùng của một cuộc đời được trao phó trọn vẹn.

Tiếng kêu ấy được Chúa Giêsu thốt ra sau một câu hỏi - một trong những lời đau xót nhất có thể được cất lên: “Lạy Thiên Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con, sao Chúa bỏ rơi con?” Đó là câu mở đầu Thánh vịnh 22, nhưng trên môi miệng Chúa Giêsu, nó mang một sức nặng duy nhất. Người Con, hằng sống trong sự hiệp thông mật thiết với Chúa Cha, giờ đây lại phải qua trải sự thinh lặng, vắng bóng, vực thẳm. Đây không phải là một cuộc khủng hoảng đức tin, nhưng là giai đoạn chót của một tình yêu hiến dâng đến cùng. Tiếng kêu ấy không phải là tuyệt vọng, mà là sự chân thành, sự thật tột cùng, là niềm tín thác vẫn còn đó ngay cả khi mọi sự đều im lìm.

Lúc ấy, bầu trời tối sầm, và tấm màn trong Đền thờ bị xé ra (x. Mc 15,33.38). Như thể cả vũ trụ cùng chia sẻ nỗi đau này, đồng thời tỏ cho thấy một điều mới: Thiên Chúa không còn ở sau bức màn; tôn nhan của Ngài nay được tỏ lộ trọn vẹn nơi Đấng chịu đóng đinh. Chính nơi con người tan nát ấy, tình yêu cao cả nhất được biểu lộ. Ở đó, chúng ta có thể nhận ra một Thiên Chúa không xa cách, nhưng đi vào tận cùng nỗi đau của chúng ta.

Viên Đại đội trưởng - một người ngoại giáo - đã hiểu điều ấy. Không phải vì ông nghe một bài giảng, nhưng vì ông đã thấy Chúa Giêsu chết như thế nào: “Quả thật, người này là Con Thiên Chúa!” (Mc 15,39). Đây là lời tuyên xưng đức tin đầu tiên sau cái chết của Chúa Giêsu. Đó là hoa trái của một tiếng kêu không tan biến trong gió, nhưng đã đánh động một con tim. Nhiều khi, điều chúng ta không thể nói nên lời lại được diễn tả bằng tiếng kêu. Khi lòng tràn đầy, nó bật ra thành tiếng. Và điều đó không luôn là dấu chỉ yếu đuối; đôi khi, đó là hành động sâu xa của nhân tính.

Chúng ta thường nghĩ tiếng kêu là điều mất kiểm soát, cần kìm hãm. Nhưng Tin mừng mang lại cho tiếng kêu của chúng ta một giá trị lớn lao, nhắc nhở rằng tiếng kêu có thể là lời khẩn cầu, sự phản kháng, khát vọng, sự phó thác. Thậm chí nó có thể là hình thức tột cùng của lời cầu nguyện, khi ta không còn lời nào khác. Trong tiếng kêu ấy, Chúa Giêsu đã đặt tất cả những gì Người còn lại: toàn bộ tình yêu, toàn bộ niềm hy vọng.

Đúng vậy, bởi trong tiếng kêu còn có một niềm hy vọng không cam chịu.

Người ta kêu khi nghĩ rằng vẫn có ai đó lắng nghe. Người ta kêu không phải vì tuyệt vọng, nhưng vì khát vọng. Chúa Giêsu không kêu chống lại Chúa Cha, nhưng kêu lên cùng Cha. Ngay cả trong thinh lặng, Người vẫn xác tín rằng Chúa Cha ở đó. Như thế, Người cho chúng ta thấy: niềm hy vọng của ta cũng có thể kêu lên, ngay cả khi dường như mọi sự đã mất.

Tiếng kêu, do đó, trở thành một hành vi thiêng liêng. Nó không chỉ là tiếng khóc đầu tiên khi ta chào đời, nhưng còn là một cách để ta tiếp tục sống. Người ta kêu khi đau khổ, nhưng cũng kêu khi yêu, khi gọi, khi cầu khẩn. Tiếng kêu là lời khẳng định rằng ta hiện hữu, rằng ta không muốn lịm tắt trong thinh lặng, rằng ta vẫn còn điều để hiến dâng.

Trên hành trình cuộc sống, có những lúc giữ tất cả trong lòng có thể dần dần thiêu rụi ta. Chúa Giêsu dạy ta đừng sợ tiếng kêu, miễn là nó chân thành, khiêm nhường, hướng về Chúa Cha. Một tiếng kêu không bao giờ vô ích, nếu nó phát sinh từ tình yêu. Và nó không bao giờ là vô ích, nếu nó được dâng lên Thiên Chúa. Đó là con đường để không chiều theo thái độ sống chết mặc bay, và để tiếp tục tin rằng một thế giới khác là có thể.

Và Đức Thánh cha kết luận: Anh chị em thân mến, chúng ta hãy học điều này nơi Chúa Giêsu: học tiếng kêu hy vọng khi giờ thử thách cùng cực đến. Không phải để gây tổn thương, nhưng để phó thác. Không phải để la hét chống lại ai, nhưng để mở lòng mình. Nếu tiếng kêu của chúng ta là thật, nó có thể trở thành ngưỡng cửa của một ánh sáng mới, của một sự khai sinh mới. Như đối với Chúa Giêsu: khi tất cả dường như đã chấm dứt, thì chính là lúc ơn cứu độ bắt đầu. Khi được cất lên với niềm tin và sự tự do của con cái Thiên Chúa, tiếng kêu đau khổ của nhân loại chúng ta, hợp cùng tiếng kêu của Đức Kitô, có thể trở thành nguồn mạch hy vọng cho chính chúng ta và cho những người chung quanh.

Chào thăm và kêu gọi

Bài huấn giáo bằng tiếng Ý của Đức Thánh cha được các độc viên tóm tắt bằng tám ngôn ngữ khác nhau, kèm theo vài lời nhắn nhủ của Đức Thánh cha.

Khi chào các tín hữu nói tiếng Pháp, Đức Thánh cha đặc biệt nhắc đến các tín hữu đến từ Giáo phận Montréal ở Canada, cùng với Đức giám mục Lépine bản quyền, và những người đến từ Giáo phận Angers ở Pháp.

Đức Thánh cha nói: “Khi bị thử thách, như các tân hiển thánh Pier Giorgio Frassati và Carlo Acutis, chúng ta hãy học nơi Chúa Kitô tiếng kêu hy vọng và ước muốn mở lòng trước thánh ý của Chúa Cha, Đấng muốn ơn cứu độ cho chúng ta.”

Khi chào đông đảo các tín hữu nói tiếng Anh, Đức Thánh cha nói rằng: “Ước gì Năm Thánh Hy Vọng hiện nay là thời điểm ân phúc và canh tân đời sống anh chị em và thân quyến. Tôi cầu xin Chúa Giêsu Kitô đổ tràn an vui trên anh chị em”.

Với các nhóm nói tiếng Ba Lan, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu Ba Lan. Hôm nay, anh chị em cử hành Ngày Quốc gia Tưởng niệm Trẻ em Ba Lan là nạn nhân của chiến tranh, ngày tưởng nhớ một cách biểu tượng những đau khổ của các em và sự đóng góp của các em trong việc tái thiết đất nước Ba Lan sau Thế chiến thứ II. Anh chị em cũng hãy nhớ đến, trong lời cầu nguyện và trong các dự án nhân đạo của mình, những trẻ em ở Ucraina, Gaza và các vùng khác trên thế giới, đang bị chiến tranh tàn phá. Tôi phó thác anh chị em và các trẻ em hôm nay đang đau khổ cho sự che chở của Đức Maria, Nữ Vương Hòa Bình, và hết lòng ban phép lành cho anh chị em.

Sau cùng, bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu hành hương nói tiếng Ý. Đặc biệt là các tín hữu thuộc một số giáo phận do các giám mục bản quyền hướng dẫn...

Tôi cảm ơn sự hiện diện của anh chị em và mời gọi anh chị em quảng đại đáp lại ân sủng của Chúa Kitô Cứu Thế, Đấng canh tân tâm hồn, gia đình, xã hội.

Tôi nghĩ đến các bạn trẻ, các bệnh nhân và các đôi tân hôn. Tôi bảo đảm với anh chị em lời cầu nguyện của tôi: xin Chúa ban cho các bạn trẻ một đức tin ngày càng trưởng thành; cho các bệnh nhân, một đức tin ngày càng vững mạnh; và cho các đôi tân hôn, một đức tin ngày càng sâu xa. Tôi ban phép lành cho tất cả anh chị em!”