Chiều thứ Sáu, ngày 28 tháng Mười Một năm 2025, Đức Thánh cha Lêô XIV đã có một sinh hoạt nổi bật hàng đầu trong cuộc tông du đầu tiên của ngài tại nước ngoài: đó là cùng với các vị lãnh đạo Kitô khác kỷ niệm 1.700 năm Công đồng chung Nicea-năm 325, vốn có ảnh hưởng sâu rộng đến đạo lý của các Giáo hội Kitô.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Lúc quá 14 giờ, giờ địa phương, Đức Thánh cha đã rời Tòa Khâm sứ ra phi trường Istanbul cách đó hơn 21 cây số để đáp trực thăng đến thành phố Iznik, xưa kia là thành Nicea, cách Istanbul 130 cây số về hường đông nam, thuộc tỉnh Bursa.
Từ đây, Đức Thánh cha đi thêm 6 cây số nữa để đến khu khảo cổ xưa kia là Vương cung thánh đường thánh Neofito, được kiến thiết cách đây khoảng 1.600 năm, để tôn kính vị thánh trẻ tử đạo năm 303, dưới thời Hoàng đế Diocleziano của La Mã, nhưng thánh đường bị tàn phá vì trận động đất năm 704, những di tích bị nước hồ che phủ.
Tại khu vực khảo cổ này, lúc 15 giờ 30, giờ địa phương, đã diễn ra buổi cầu nguyện đại kết, với sự tham dự của các vị lãnh đạo Kitô, đặc biệt là Đức Thượng phụ Bartolomaios I, Giáo chủ Chính thống Constantinople, cũng là vị đứng đầu Chính thống giáo.
Buổi kỷ niệm bắt đầu với cuộc rước của các vị lãnh đạo Kitô tiến đến lễ đài đơn sơ, là chiếc cầu bắc ra ngoài trên mặt nước có đặt ảnh Chúa Kitô và ảnh Công đồng, các vị đứng thành hình vòng cung và thắp lên cây nến sáng. Đức Thánh cha và Đức Thượng phụ Bartolomaios là hai vị đến cuối cùng.
Trong khi phần lớn các tham viên khác ở bên trong, trên bờ.
Buổi tưởng niệm tiếp nối với thánh ca mở đầu và lời chào mừng của Đức Thượng phụ chung, và kinh nguyện đại kết.
Diễn từ của Đức Thánh cha
Lên tiếng sau bài Tin mừng, Đức Thánh cha Lêô nhắc đến bối cảnh thế giới đầy biến động và phẩm giá con người bị đe dọa, khiến cho kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicea là dịp quan trọng để các Kitô hữu tự hỏi: Chúa Giêsu Kitô là ai đối với nhân loại hôm nay và đối với từng người chúng ta.
Ngài cảnh báo nguy cơ nhiều tín hữu chỉ xem Chúa Giêsu như một lãnh đạo hay nhân vật phi thường, làm sai lệch mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể. Đây cũng chính là sai lầm của ông Ariô khi phủ nhận thiên tính Chúa Kitô và coi Người chỉ là trung gian thuần túy, tách biệt Thiên Chúa với con người và phá vỡ nền tảng cứu độ. Công đồng Nicea đã khẳng định sự thật này: Thiên Chúa đã làm người để con người được thông phần bản tính thần linh. Niềm tin này là trọng tâm liên kết mọi Giáo hội Kitô, ngay cả những cộng đoàn không sử dụng Kinh Tin kính Nicea-Constantinople trong phụng vụ. Đức tin vào “một Chúa Giêsu Kitô, Con Một Thiên Chúa” đồng bản thể với Chúa Cha” là dây liên kết sâu xa giữa các Kitô hữu. Như thánh Augustinô nói, dù nhiều cộng đoàn khác nhau, nhưng trong Chúa Kitô, chúng ta là một. Từ ý thức về sự hiệp nhất nền tảng này, các Kitô hữu được mời gọi tiến bước trong trung thành với Lời Chúa, dưới tác động Thánh Thần, trong yêu thương và đối thoại, để vượt qua những chia rẽ còn tồn tại và nuôi dưỡng khát vọng hiệp nhất mà chính Chúa Giêsu đã cầu xin.
Đức Thánh cha khẳng định rằng: Mức độ hòa giải giữa các Kitô hữu sẽ quyết định sức mạnh chứng tá của họ trước thế giới. Khi hiệp nhất, các tín hữu Kitô có thể loan báo Tin mừng cách đáng tin cậy hơn: Tin mừng của hy vọng, hòa bình và tình huynh đệ vượt mọi biên giới dân tộc và tôn giáo. Trong thời đại đầy xung đột và bạo lực, tiếng gọi hòa giải vang lên khẩn thiết không chỉ trong Giáo hội mà trong toàn nhân loại.
Đức Thánh cha nhấn mạnh rằng, tuyên xưng “một Thiên Chúa là Cha” trong Kinh Tin kính cũng đồng nghĩa nhìn nhận mọi người đều là anh chị em với nhau, bất kể sắc tộc, quốc gia hay tôn giáo. Các tôn giáo có trách nhiệm nuôi dưỡng ý thức này, và phải mạnh mẽ bác bỏ mọi việc lạm dụng tôn giáo để biện minh cho chiến tranh, bạo lực hay cực đoan. Con đường đúng đắn là gặp gỡ, đối thoại và cộng tác trong tinh thần huynh đệ.
Sau cùng, Đức Thánh cha bày tỏ lòng biết ơn với Thượng phụ chung Bartolomaios vì sáng kiến cử hành ngày kỷ niệm ngay tại Nicea, và ngài gửi lời cảm ơn đến các lãnh đạo Kitô giáo hiện diện. Ngài cầu xin Thiên Chúa ban cho biến cố này những hoa trái phong phú của hòa giải, hiệp nhất và bình an.
Sau buổi lễ kỷ niệm, Đức Thánh cha đáp máy bay và đi xe trở về Tòa Khâm sứ ở Istanbul. Tại đây, Đức Thánh cha dùng bữa tối với các giám mục Thổ Nhĩ Kỳ.
Trực tiếp
